مقداد جورغلامی - استادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
مریم اتحادی - دانشجوی کارشناسی ارشد، مهندسی جنگل، دانشگاه تهران

پیش‌بینی و برآورد مقدار چوب حاصل از عملیات بهره‌برداری یکی از موارد اساسی در مدیریت بازار فرآورده‌های چوبی در طرحهای جنگلداری است. هدف این مطالعه دستیابی به نکات ذیل است: مقدار چوب آسیب دیده در مرحله قطع، تبدیل و چوبکشی، نوع آسیب‌های رخ داده شده و مقدار ارزش افت چوب در اثر قطع، تبدیل و خروج چوب و در نهایت مجموعه کارهایی که برای پیشگیری و کاهش اثرات صدمه به چوب در طول عملیات بهره‌برداری می‌توان انجام داد. این تحقیق در پارسل‌ 208 و 211 بخش نمخانه جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود انجام شد. به منظور محاسبه افت چوب در اثر عملیات بهره‌برداری و محاسبه افت ارزش آن، در مجموع 206 اصله درخت از گونه‌های راش و ممرز به صورت تصادفی بررسی و اندازه‌گیری شد. پس از قطع درخت، صدمه به چوب در اثر قطع، تبدیل و چوبکشی بر روی تنه درخت اندازه‌گیری شد. نتایج بدست آمده نشان می‌دهد که مقدار ضایعات کمی چوب در اثر قطع (شکستگی و خرد شدن چوب، ترک یا شکاف طولی، جدا شدن به صورت ورقه‌ای، ارتفاع بیش از حد باقیمانده در کنده درخت) در حدود 2/5 درصد و در مرحله تبدیل و بینه‌بری، در حدود 05/1 درصد و در مرحله خروج چوب 35/0 درصد بوده است. در نهایت با توجه به افت قیمت مربوط به کاهش در هر مرحله از کار بهره‌برداری، کاهش ارزش چوب را برآورد شد.

بهره برداری جنگل، قطع و تبدیل درخت، خروج چوب، افت چوب، صدمه به چوب