مصطفی خوشحال سرمست - استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده تولیدات گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
حسن صالحی - استاد گروه علوم باغبانی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

هنوز تاثیر احتمالی نانو ذرات نقره در کمک به فرایند انتقال ژن در گیاه از طریق اگروباکتریوم مورد توجه قرار نگرفته است. در اینجا ما نشان می دهیم که رشد اگروباکتریوم در غلظت ۱۰ میکروگرم بر میلی لیتر نانو ذرات نقره هم در شرایط رشد دینامیک و هم محیط کشت جامد LB سرکوب شد اما پس از همکشتی قطعات برگ توتون با A. rhizogenes، کنترل رشد مجدد این باکتری به طور موثری نیازمند غلظت های بالاتری از نانو ذرات نقره بود. استفاده از غلظت ۱۵۰ میکروگرم در میلی لیتر و بالاتر باعث آسیب به بافت برگ می گردد و غلظت ۱۰۰ میکروگرم در میلی لیتر در کنترل کامل باکتری پس از همکشتی موثر عمل نمی کند. بدین منظور مصرف همزمان نانو ذرات نقره و سفوتاکسیم با غلظت های مختلف مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که استفاده از ۱۰۰ میکروگرم در میلی لیتر نانو ذرات نقره به همراه ۲۰۰ میلی گرم در لیتر سفوتاکسیم باعث کمترین آسیب به برگ و بیشترین درصد باززایی می شود و این روش کاربرد نه تنها باعث کاهش سمیت عناصر سنگین می شود بلکه باعث می شود از مصرف غلظت های بالای آنتی بیوتیک طی انتقال ژن اجتناب نماییم. نتایج میکروسکوپ الکترونی TEM نشان داد که نانو ذرات نقره می تواند رشد اگروباکتریوم را با چسبیدن به دیواره باکتری و نفوذ به درون سلول باکتری و اختلال در کار اندامک های مختلف متوقف نمایند. نتایج بدست آمده از این آزمایش می تواند راه را برای استفاده از نانو ذرات نقره با قطر کمتر جهت توقف رشد مجدد باکتری طی انتقال ژن در گیاهان مختلف هموار نماید.

اگروباکتریوم رایزوژنز, میکروسکوپ الکترونی, توتون, مهندسی ژنتیک