حبیب اله فصیحی - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی تهران، ایران
طاهر پریزادی - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی تهران، ایران

از زمان انقلاب صنعتی، صنعت یکی از اصلی ترین عواملی بوده که موجبات دگرگونی در ساختار و سازمان فضایی و کالبدی سکونتگاه ها را فراهم آورده است. این پژوهش با استفاده از داده های اسنادی و پیمایشی، جنبه های تاثیرگذاری صنعت بر ساختار فضایی کالبدی شهر ۵۶ هزار نفری باقرشهر را که در ۴ کیلومتری جنوب شهر تهران واقع شده، مورد تحلیل قرار داده است. در تحقیق ضمن بهره گیری از پارامترهای آمار توصیفی، از مدل های تحلیل ساختاری متقاطع نرم افزار میک مک، آزمون تک نمونه ای تی و آزمون فریدمن در نرم افزارSPSS، استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان دهنده نقش بی بدیل صنعت در ساختار فضایی کالبدی باقرشهر بوده است. صنعت از جهات مختلفی چون تغییر گسترده کاربری زمین، ایجاد و توسعه زیرساخت ها، توسعه مشاغل مستقیم و غیرمستقیم، تزریق درآمد به شهرداری، آلودگی، مصرف منابع و... موجد این تاثیرات شده است. نتایج تحلیل ساختاری متقاطع نشان داد که متغیرهای کلیدی و تاثیرگذار، آن هایی هستند که به صنعت ارتباط دارند. نتایج آزمون تی نیز نشان داد که در مجموع، پیامدهای صنعت واجد تاثیرات قوی و منفی بر ساختار شهر بوده اند. بیشترین تاثیرگذاری در بعد محیط زیستی شهر صورت گرفته و درجهت تاثیرگذاری نیز منفی بوده است. نتایج آزمون فریدمن نیز گویای اهمیت نسبی بالاتر متغیرهای مهاجرپذیری و ایجاد فرصت های شغلی مستقیم در مجموع متغیرهای تاثیرگذار بر ساختار کالبدی فضایی شهر است.

صنعت , ساختار فضایی کالبدی , تحلیل ساختاری متقاطع , آزمون تی , باقر شهر