محسن جوانمیری پور - دانش آموخته دکترای علوم جنگل، دانشکده منابع دانشگاه تهران، کرج، ایران
عباسعلی نوبخت - دانشآموخته دکترای جنگلداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، ساری، ایران
اسحق عطایی - دانشجوی دکترای جنگلداری، دانشگاه آزاد چالوس، واحد علوم و تحقیقات، چالوس، ایران
داریوش بیات - مدیر ملی پروژه مدیریت چند منظوره جنگل های هیرکانی، چالوس، ایران
جلیل کرمی - معاون ملی پروژه مدیریت چند منظوره جنگل های هیرکانی، چالوس، ایران
نریمان بیات - دانش آموخته کارشناسی ارشد محیط زیست،گرایش آلودگی محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، تنکابن، ایران

جنگل ها و مراتع به عنوان یکی از منابع اصلی تجدیدشونده، نقش مهمی در ایجاد بستر مناسب برای توسعه فعالیت های اقتصادی و اجتماعی ایفا می کنند. به همین جهت، در پژوهش حاضر اهداف مختلفی از قبیل تنوع زیستی در جنگل، اهمیت جنگل ها از نظر زیست محیطی و اقتصادی، عوامل تخریبی جنگل ها، مشکلات و مسائل اساسی مردم جنگل نشین، نحوه تعامل مردم با جنگل و تاثیر جنگل ها بر زندگی مردم مورد سنجش قرار گرفته است. روش پژوهش پیمایشی (Survey) و جمعیت آماری این پژوهش نیز شامل سه گروه شهروندان، روستائیان و گردشگران بالای ۱۵ سال در سه استان مازندران، گیلان و گلستان بوده است. اندازه نمونه از سه گروه برابر با ۱۸۹۲ نفر به دست آمده است که ۹/۶۸% آنها را شهروندان، ۹/۱۹% را روستانشینان و ۲/۱۱% را گردشگران تشکیل می دهند. یافته های این پژوهش نشان داد که ۲/۵۳% از مردم نام جنگل های هیرکانی را شنیده اند و در مقابل ۸/۴۶% اظهار بی اطلاعی کرده اند. ۴/۶۲% گفته اند شکار انواع پرندگان و حیات وحش باعث از بین رفتن طبیعت و جنگل خواهد شد. ۷/۳۲% معتقدند این شکار تاثیر خاصی نمی تواند داشته باشد و تنها ۷/۴% پاسخ گویان گفته اند شکار انواع پرندگان و حیات وحش باعث حفظ طبیعت و جنگل می شود. ۷/۸۷% افراد مورد مطالعه از فواید، اهمیت و نقش جنگل های هیرکانی به لحاظ زیست محیطی آگاهی زیادی دارند. آتش سوزی جنگل ها، برداشت غیر مجاز چوب از جنگل ها و ریختن زباله در جنگل از نظر مردم به عنوان مهم ترین عوامل تهدید کننده و مخرب جنگل های هیرکانی شناخته شده است. بر اساس یافته ها، ۴/۷۲% مردم نگران از بین رفتن جنگل های خزری هستند و ۲/۷% نیز اصلا نگران از بین رفتن جنگل های هیرکانی نیستند. بیشترین میزان بهره مندی مردم از جنگل مربوط به گردش و تفریح، چیدن گیاهان و میوه های جنگلی، چیدن گیاهان دارویی، جمع آوری هیزم بوده است. مشکلات مربوط به آسفالت و جاده ای برای رفت و آمد، کمبود امکانات رفاهی، مشکلات گاز، ناامنی در جنگل و مشکلات امور بهداشتی از جمله مهمترین مسائل و مشکلات مردم جنگل نشین بوده است.

جنگل های هیرکانی, تنوع زیستی, جنگل داری اجتماعی, مدیریت جنگل, تعامل با جنگل