هادی اسلامی - دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد
مهدی مختاری - دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد
زهرا اسلامی دوست - دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد
محمدرضا برزگر خانقاه - سازمان مدیریت پسماند یزد
مجمد رنحبر عزت آبادی - دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد

زمینه و هدف: در هر برنامه مدیریت جامع پسماند شهری، بازیافت و استفاده مجدد، به عنوان یک الگوی اقتصادی محسوب می شود. این مطالعه با هدف ارزیابی اقتصادی پسماند شهری در شهر یزد با رویکرد تحلیل هزینه- منفعت در سال ۱۳۹۴ انجام شد. روش بررسی: این مطالعه به صورت توصیفی- تحلیلی بوده که در آن اطلاعات مربوط به کمیت و کیفیت پسماند های شهری شهر یزد از طریق نمونه برداری و آنالیز فیزیکی و اطلاعات مربوط به کلیه هزینه ها و درآمدهای حاصل از اجرای طرح تفکیک و بازیافت پسماند از طریق مصاحبه با مسئولین سازمان بازیافت و مشاهدات میدانی جمع آوری شد و از طریق آنالیز اقتصادی هزینه- منفعت (Cost-Benefit) مورد تجزیه وتحلیل گرفت. یافته ها: نتایج آنالیز فیزیکی نشان داد که میانگین سالیانه تولید پسماند در شهر یزد ۱۰۹۶۷۹/۵۱ تن در سال بوده است. درصد اجزاء پسماند شهری به ترتیب مواد آلی (۶۷%)، پلاستیک (۷%)، کاغذ و مقوا (۵%)، فلزات (۲%)، چوب (۲%)، شیشه (۲%)، چرم و لاستیک (۱%)، منسوجات (۱%) و ظروف پت (۱%) بوده است. همچنین تنها ۲% از کل پسماند تولیدی روزانه در مبدا تفکیک و بازیافت می شود. هزینه های اجرای طرح تفکیک از مبدا به صورت ماهیانه ۷۶۸/۸۸۰/۰۰۰ ریال و منافع حاصل از آن ۹۰۴/۶۶۷/۴۰۰ ریال بوده و درنتیجه مقدار سود خالص حاصل از طرح بازیافت ۱۳۵/۷۸۷/۴۰۰ ریال بوده است. نتیجه گیری: با توجه به منافع اقتصادی تفکیک و بازیافت پسماند از مبدا در شهر یزد، می توان علاوه بر جبران بسیاری از هزینه های بخش مدیریت پسماند و کاهش هزینه های مدیریت و دفن پسماند ها، از تخریب محیط زیست و آلودگی منابع آب، خاک و هوا جلوگیری کرد.

Recycling, Municipal Waste, Cost-Benefit Analysis., بازیافت, پسماند شهری, تحلیل هزینه- منفعت.