سونیا محمدی - دانشگاه آزاد اسلامی
زهرا هوشمندی - دانشگاه آزاد اسلامی
محبوبه سترکی - دانشگاه آزاد اسلامی

زمینه و هدف: نانو ذرات در طیف وسیعی از محصولات مصرفی (لوازم آرایش، بهداشتی، صنعتی و ...) مورد استفاده قرار می گیرند. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر دو نانوذره Fe۲NiO۴ و Fe۴NiO۴Zn بر بافت های کبد، کلیه و طحال بود. روش بررسی: این مطالعه به صورت تجربی بر روی ۴۰ موش صحرایی نر نژاد Wistar انجام شد. محدوده وزنی حیوانات بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ گرم بود و به ۵ گروه شامل گروه های زیر تقسیم گردیدند. گروه اول: گروه کنترل که به میزان ۰/۵ میلی لیتر سرم فیزیولوژی دریافت کردند. به گروه دوم تا پنجم به ترتیب: ۰/۵ میلی لیتر از نانو ذرات Fe۲NiO۴ و Fe۴NiO۴Zn با غلظتppm ۱۰۰و ۲۰۰ تزریق شد. تزریقات به مدت ۷ روز متوالی به صورت درون صفاقی انجام شد. یافته ها: نتایج رنگ آمیزی هماتوکسیلین ائوزین نشان داد که نانوذره Fe۴NiO۴Zn (۲۰۰ نانومتر) بر بافت کبد تاثیر داشته و باعث آسیب این بافت شد. همچنین، دوز بالاتر (۲۰۰ نانومتر)، به بافت طحال نیز آسیب رسانده است. نانوذرهFe۲NiO۴  (۲۰۰ نانومتر) به بافت کلیه صدمه زده است؛ اما دوز (۱۰۰ نانومتر) بر بافت های کبد، کلیه و طحال تاثیری نداشته است. نتایج رنگ آمیزی آهن نیز نشان داد که در طحال همه گروه ها آهن رسوب کرده است؛ اما این رسوب، در طحال گروه تیمار Fe۴NiO۴Zn (۱۰۰ نانومتر و ۲۰۰ نانومتر) نسبت به گروه کنترل، بیشتر بوده است (گروه هایی که حاوی نانوذره روی بودند). نتیجه گیری: هردو نانوذره Fe۲NiO۴ و Fe۴NiO۴Zn به بافت های کلیه، کبد و طحال آسیب می رسانند؛ اما در هردو نانوذره آسیب دوز بالا بیشتر بوده است. همچنین نتایج رنگ آمیزی آهن نشان داد که نانوذره Fe۴NiO۴Zn آسیب بیشتری را به طحال وارد می کند.

Fe۴Nio۴Zn, Fe۲Nio۴ Nanoparticles, Hepatic, renal and spleen tissues, Rat., نانو ذرات Fe۲NiO۴ و Fe۴NiO۴Zn, بافت های کبد, کلیه و طحال, رت.