حسین رحیمی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه حقوق خصوصی، واحد ابرکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ابرکوه، ایران

موضوع این مقاله بررسی اذن زوج برای خروج زوجه از کشور می باشد. با آنکه حاکمیت از آن خداوند متعال می باشد و اصل، عدم سلطه انسانی بر انسان دیگر است، اما به موجب آیه ۳۴ سوره نساء و ماده ۱۱۰۵ قانون مدنی در رابطه زوجیت، ریاست از آن شوهر می باشد؛ اما این امتیاز به معنای سلطه و حکمرانی بی حد و مرز شوهر بر همسر خود نیست، همان گونه که بسیاری از فقها بیان داشته اند: «مقصود از تعبیر (الرجال قوامون علی النساء) استبداد، اجحاف و تعدی نیست، بلکه منظور رهبری واحد و منظم با توجه به مسئولیت ها و مشورت های لازم است». بر اساس مبانی فقه امامیه، خروج زوجه از منزل منوط به اذن زوج است. در نظام حقوقی ایران نیز خروج از کشور برای زنان متاهل، منوط به موافقت کتبی شوهر و در موارد اضطراری، اجازه دادستان است. این قانون با چالش های متعددی مانند استقراء منافع و وجود نقاط ضعف در شناخت دقیق ماهیت و مصادیق اضطرار و التزام دخالت دادستان در قرارداد خصوصی نکاح روبه روست در واقع نظام حقوقی ایران، موافقت زوج جهت خروجزوجه از کشور را ذیل بند ۳ ماده ۱۸ قانون گذرنامه مصوب ۱۳۵۱ ضروری شناخته است.این مقاله در دو فصل گردآوری گردیده است.نتیجه اینکه در قانون مدنی قانون گذار تنها در ماده ی ۱۱۰۵ این قانون بیان داشته است: «در روابط زوجین ریاست بر خانواده از خصایص شوهر است» بدون آنکه به شرایط و ویژگی ها و گستره و قلمرو آن کوچک ترین اشاره ای کرده باشد و حق منع زوج در خروج زوجه از کشور نیز به تدریج موجبات ایجاد کینه و شقاق بین زوجین را فراهم می سازد یا از عوامل بازدارنده در تشکیل خانواده به حساب می آید.

زوج،زوجه،فقه،خروج،ایران