نسترن رازقی - دانشجوی کارشناسی ارشد آلودگی محیط زیست، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه
نغمه مبرقعی دینان - عضو هیات علمی پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی

نیاز بشر به مواد معدنی و منابع انرژی نهفته در زمین عملیات اکتشاف و استخراج از معادن را اجتناب ناپذیر ساخته است. همانند هر فعالیت توسعه ای، معدنکاری باعث زیان هایی به محیط زیست می گردد. مشکلات اصلی زیست محیطی فعالیت های معدنی، شامل جابجایی لایه های خاک و اثر بر پوشش گیاهی و جانوری، تولید زهاب اسیدی، آلاینده های هوا، مواد سمی نظیر سیانور، آلودگی صوتی و باطله های معدنی دفع شده در رودخانه ها یا دریاچه ها می شوند. این مشکلات می توانند موجب تخریب محیط زیست اکولوژیک (پوشش گیاهی و جانوران) و همچنین ایجاد پیامدهای کوتاه مدت و بلند مدت اقتصادی- اجتماعی گردند. با وجود اثرات انکار ناپذیر فعالیت های معدنی بر محیط زیست، تخریبی که هم اکنون از ناحیه بی توجهی در استحصال معادن و عدم رعایت مسائل محیط زیست در معادن، کشور ما را تهدید می کند بسیار شدید و نگران کننده است. از سوی دیگر روش های موجود برای ارزیابی این اثرات متعدد بوده و هر یک از آن ها با محدودیت های خاص خود همراه است. در این مقاله ابتدا اثرات زیست محیطی احتمالی ناشی از فعالیت های معدنکاری از ابعاد گوناگون مورد بررسی قرار گرفته و سپس روش ارزیابی اثرات زیست محیطی پروژه های معدنکاری با استفاده از روش ارزیابی چرخه حیات، که به عنوان روشی جامع اثرات را از ابتدا تا پس از پایان پروژه های معدن مورد بررسی و پایش قرار می دهد و مزیت های و محدودیت های این روش که تاکنون کمتر در کشور ما مورد استفاده قرار گرفته است، بیان خواهد گردید و استفاده از این روش برای ارزیابی اثرات زیست محیطی معادن کشور، توصیه می گردد.

معدنکاری، اثرات زیست محیطی، آلودگی معادن، ارزیابی اثرات، روش ارزیابی چرخه حیات