نقش معماری و شهرسازی در هویت بخشی کلانشهرهای ایران

یکی از موضوعات و مفاهیم موردتوجه بشر، موضوع هویت است و فعالیتهای انسان در جهت احراز و یا معرفی هویت، مکان و جایگاهی است که آرمانهای نشاءت گرفته از جهان بینی برایش تعیین میکند، لذا توجه به باطن و معنای اشیاء میتواند به عنوان یکی از مهمترین عوامل هویت دهنده فرد، اجتماع و شهر ایفای نقش نماید. هویت، حلقه اتصال و زنجیر باورها و عقاید است. هویت هر فرد معنای گذشته و حال اوست. در سیمای شهری نیز هویت قابل تامل است. در شهرسازی امروز کشور، شکل شهر با مسائل مهمی مواجه است که دراینبین عدم توجه به جنبه های کیفی شهر، عدم توجه به ویژگیهای شهرسازی سنتی و عدم وجود رویکرد مناسب به گسترشهای سریع شهری قابل توجه است. هویت موضوعی است که تفاوت سیمای شهری قدیم ایرانی و سیمای شهر معاصر را موجب گشته است. آنچه مسلم است در تمامی تغییر و تحولات شهرسازی ایران در طول زمان وجه مشترکی به نام زیبایی و تناسب کلی شهری وجود دارد، بنابراین اگر فضای شهری ایرانی واجد هویت بوده است و این هویت در فرهنگ، محیط، کالبد و معنا خود را می نمایاند، در فضای شهری امروز چنین نیست. توجه به شهرسازی و معماری کهن ایران نشان دهنده همدلی با آنها است و سیمای شهرهای بی هویت کنونی حاصل تلفیق فرهنگ غربی است، لذا میتوان با شناسایی اصول شکل دهنده فضاهای شهری ایرانی، شناخت نیازهای جامعه انسانی و شناخت ارزشهای فرهنگی جامعه به نظام پایدار برنامه ریزی برای شهر معاصر اندیشید.در این پژوهش به نقش معماری و شهرسازی در هویتبخشی به کلانشهرهای ایران با شناخت واژه و مفهوم هویت، هویت شهری و هویت در شهرسازی پرداخته خواهد شد و علل تفاوت سیمای شهری قدیم و شهرهای معاصر ایرانی را به بررسی خواهیم گذاشت.

Keywords:

معماری , شهرسازی , هویت , هویت بخشی , کلانشهر