هادی بهرامی - استاد روان شناسی، گروه روان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
محمد نوتاش - دانشجوی دکتری روان شناسی، گروه روان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
نورعلی فرخی - دانشیار روان شناسی تربیتی، گروه سنجش و اندازه گیری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

مطالعه حاضر، با هدف ساخت و اعتباریابی آزمون فرافکن تصویری به­منظور سنجش اختلال استرس پس از سانحه، در جانبازان جنگ و ناجا انجام گرفت. روش پژوهش، از نوع شبه­آزمایشی بود و جامعه آماری پژوهش را کلیه جانبازان جنگ و ناجای مبتلا به اختلال استرس تشکیل دادند. این افراد، پس از سانحه در بیمارستان تخصصی روان­پزشکی ایثار شهرستان اردبیل، در سال ۱۳۹۹ بستری و به ­روش نمونه­گیری دردسترس، تعداد ۵۰ نفر از آن­ها انتخاب شدند. به­منظور ساخت آزمون، ابتدا ۵۰ صحنه از صحنه­های تداعی­کننده جنگ و صحنه­های درگیری، انتخاب و تصاویری در رابطه با این صحنه­ها تهیه گردید. سپس، از بین تمامی این تصاویر، ۲۰ تصویر انتخاب شد و در دو جلسه، به­صورت ۱۰تایی در اختیار بیماران قرار گرفت. در ادامه از آن­ها خواسته شد، خاطراتی در رابطه با تجارب خودشان در جنگ و یا درگیری مطرح سازند. اجرای آزمون به روش­ فرافکن تصویری، با به­کارگیری کارت­های محقق­ساخته و دریافت داستان­های ساخته­شده ازطرف بیماران صورت گرفت. نتایج حاصل از منحنی آزمون راک، سطح مطلوب نمرات نقطه برش در رابطه با این آزمون و آزمون شاخص اطمینان تصویری را نشان داد. براساس نتایج می­توان اظهار داشت، آزمون فرافکن تصویری طراحی­شده به­منظور سنجش اختلال استرس پس از سانحه، از اعتبار مناسبی برخوردار است و می­تواند ازسوی روان­شناسان و روان­پزشکان مورد استفاده قرار بگیرد.

آزمون فرافکن تصویری, PTSD, جانبازان