علی صادقی - عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
بهرام هاجری - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
کاووس میرزایی - کارشن اسارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
ذبیح الله ترابی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

ازآنجاکه زنان نیمی از جمعیت روستایی کشور را تشکیل میدهند،میتوان با شناسایی عوامل موثر بر اشتغال با توجه به مقتضیات محلی- منطقهای و درنهایت درگیرکردن پیش از پیش آنها توسعه اقتصادی- اجتماعی کشور را تسریع کرد. بر این اساس، در این پژوهش سعی شد با استفاده از رویکردهای تحلیل اکتشافی دادههای فضایی به تحلیل الگوی توزیع فضایی ضریب مکانی اشتغال (LQ) زنان روستایی کشاورز ایران پرداخته شود. دادههای پژوهش از سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۰ استخراجشده است. برای تجزیهوتحلیل دادهها از آمارههای محلی بهعنوان رویکردی از ESDA استفاده شد. یافتههای شاخص موران نشان داد توزیع فضایی ضریب مکانی اشتغال (LQ) زنان روستایی کشاورز کشور بهصورت اتفاقی یا پراکنده نبوده، بلکه بهصورت خوشهای توزیعشده است. توزیع فضایی ضریب اقتصاد پایه و ارتباط فضایی آن با شاخص نرخ بیکاری نشان میدهد که شهرستانهای جنوب شرقی و غربی و غرب کشور مناطق دارای نرخ بیکاری بالا و ضریب مکانی اشتغال بالا میباشند. در مرکز و برخی از شهرستانهای شمال غرب و شمالی کشور از الگوی تاثیر ارزشهای خوشهای مشابه پایین به پایین احاطهشده است. همچنین، ارتباط فضایی نرخ باسوادی نیز نشان میدهد که بخش اعظم آن در شهرستانهای جنوب شرقی و نسبتا در غرب ایران از الگوی ناخوشهای پایین به بالا فراگرفتهاند. ارتباط فضایی ضریب اقتصاد پایه با نرخ روستانشینی نیز حاکی از آن است که مناطق روستایی کشور از یک الگوی خاص پیروی نمیکنند، بلکه هر منطقه با توجه به مقتضیات محلی-منطقهای الگوی خاصی از ارتباطات را پذیرا هستند.

اشتغال, تحلیل فضایی, روستاهای ایران, زنان روستایی, فعالیتهای عمده اقتصادی