سنجش کیفیت زندگی شهری با الگوبرداری از شاخص های بارومتر اروپایی (مطالعه موردی: شهر قزوین)

کیفیت زندگی شهری بیانگر رفاه افراد، اجتماعات، و محیطهای شهری است و با افزایش جمعیت شهرها و سرعت شهرنشینی بیش از پیش مهمتر شده است. سنجش کیفیت زندگی شهری پتانسیل شناسایی الگوهای فضایی و روندهای پیشروی جوامع را دارد و میتواند مسیر مطمئنی برای شناخت، ارزیابی، و نیازسنجی در برنامهریزی شهری باشد. مرور نظاممند پژوهشهای این حوزه معیارهای متنوعی را در شاخصهای ارزیابی نشان میدهد. پایایی برخی از معیارهای پژوهش داخلی گزارش نشده است. در این پژوهش با الگوبرداری از مدل سنجش کیفیت زندگی در شهرهای اروپایی (بارومتر اروپایی) مقیاسی با دستهبندی نسبتا مختصر و جدید از معیارهای سنجش کیفیت زندگی طراحی شده و با بهکارگیری عوامل پایای مدل نهایی به ارزیابی وضعیت کیفیت زندگی در شهر قزوین پرداخته شده است. با نظرسنجی از ساکنان شهر قزوین توسط پرسشنامه و اجرای تحلیل عاملی اکتشافی در نرمافزار SPSS، پایایی شش عامل توسط آلفای کرونباخ محرز شد. سپس، میزان کیفیت زندگی در این شهر با استفاده از آزمون T تعیین شد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی-پیمایشی است. بر اساس یافتههای پژوهش، معیارهای رضایت از زندگی، پاکیزگی و نظافت، کالبد شهری و ایمنی، امنیت و اعتماد بهترتیب بیشترین رضایت کلی را کسب کردند. بیشترین نارضایتی مربوط به عوامل وضعیت اقتصادی و خدمات آموزشی و رفاهی است. بر اساس نتایج پژوهش، میزان کیفیت زندگی در شهر قزوین بسیار اندک ارزیابی شد و رتبهبندی عوامل رضایت و مناطق سهگانه شهری نیز بهدست آمد. همچنین، شاخص سنجش بومی و پایا با دستهبندی جدیدی از معیارهای سنجش کیفیت زندگی شهری حاصل شد.

Keywords:

بارومتر اروپایی , برنامهریزی شهری , شاخص سنجش رضایت , شهر قزوین , کیفیت زندگی شهری