رضا جعفری هرندی - عضو هیات علمی، گروه علوم تربیتی، دانشکده ی ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه قم، قم، ایران.

پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتبار یابی پرسش­نامه کارآیی بیرونی فارغ التحصیلان دانشگاه انجام شده است. کارآیی بیرونی در واقع میزان پاسخگویی فارغ التحصیلان را به جامعه در ابعاد فردی، اجتماعی و اقتصادی مشخص می نماید. روش پژوهش توصیفی از نوع آزمون سازی و رویکرد آن کاربردی است. جامعه پژوهش فارغ التحصیلان دانشگاه قم طی سال­های ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۳ به تعداد ۳۰۵۶ نفر بودند، که از این میان ۳۵۰ فارغ التحصیل با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم طبقات در چند مرحله به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسش نامه محقق ساخته بود. جهت طراحیپرسشنامهازروشوالتز (۲۰۱۰) استفادهوبراساسبررسیهدفمندمتون و پرسشنامه های کارآیی بیرونی موجود،پرسشنامه اولیهبا ۲۵ گویهطراحی شد. پسازتاییداعتبارصوری و محتوایی پرسشنامه توسط ۱۰ نفرازمتخصصیندانشگاه،مراحلرواییسازه بااستفادهازتحلیلعاملیاکتشافی و تاییدی انجامگرفت. پایاییدرونیپرسشنامهبامحاسبهآلفایکرونباختعیینگردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد، پرسش­نامه کارآیی بیرونی دارای ۲۰ سئوال و سه بعد؛ فردی، اجتماعی و اقتصادی بوده و از لحاظ روان سنجی از پایایی، روایی و برازندگی خوبی برخورداراست. ساختار عاملی تاییدی مدل سه عاملی پیشنهادی پرسش نامه را تایید کرد. لذا پرسش نامه ساخته شده، به دلیل استحکام ساختار عاملی و ویژگی های روانسنجی مناسب، قابلیت بکارگیری توسط سایر پژوهشگران برای تعیین کارآیی بیرونی را دارا بوده و استفاده از آن پیشنهاد می شود.

اعتباریابی؛ کارآیی بیرونی؛ ساخت, پرسش نامه, فارغ التحصیلان دانشگاه