قاسم اعظمی راد - عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی مکانیک، دانشگاه یزد، یزد، ایران
بهروز آرزو - استاد دانشگاه امیرکبیر

موقعیت دهی صحیح ورق در قالب های شکل دهی از اهمیت زیادی برخوردار است. وجود خطا در موقعیت دهی اولیه می تواند منجر به تولید قطعه ناسالم شود. تعداد و محل اجزای موقعیت دهنده در موقعیت دهی صحیح قطعه بسیار موثر است. در طراحی دستی و سنتی قالب های شکل دهی قطعات ورقی بزرگ برای موقعیت دهی ورق معمولا در هر لبه از آن دو موقعیت دهنده استفاده می شود یعنی در چهار جهت ورق از هشت عدد گیج استفاده می شود که به نظر می آید تعدادی از آن ها ضروری نباشد. در تحقیق حاضر با برقراری ارتباط بین نرم افزار مدل سازی کتیا و نرم افزار تحلیلی آباکوس و به کمک روش های بهینه سازی، سیستم نرم افزاری یک پارچه ای ایجاد شده که قادر است به صورت خودکار تحلیل های المان محدود را انجام داده و با توجه به خروجی هر تحلیل، تغییراتی در فایل ورودی ایجاد کرده و تحلیل بعدی را انجام دهد. در هر مرحله برای یک چیدمان خاص از گیج ها میزان انحراف ورق حین قرارگیری و شکل دهی مورد بررسی قرار می گیرد که نباید از حد مجاز بیشتر باشد. اعمال تغییرات در پارامترهای ورودی طبق الگوریتم بهینه سازی و انجام تحلیل های بعدی تا همگرا شدن مسئله به جوابی که بهترین چیدمان سطوح موقعیت دهنده را پیشنهاد می دهد به صورت کاملا خودکار ادامه می یابد. برای مقایسه نتایج حاصل از این سیستم با طراحی سنتی دو مثال ارائه شده است که نتایج به دست آمده نشان می دهد با تعداد گیج کمتر از روش سنتی می توان قطعه ورقی را روی قالب به درستی و با دقت کافی موقعیت دهی نمود.

سیستم موقعیت دهی خودکار, قالب های شکل دهی قطعات ورقی, نرم افزار مدفرانتیر