مهدی گل پرور روزبهانی - کارشناس ارشد مرکز تحقیقات مخابرات
سید محمود یوسف ثانی - استادیار موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران

در این مقاله، ابتدا به بررسی مدلول قضیه حملیه مطابق رویکرد رایج میان منطق دانان مسلمان پرداخته و سپس با تمییز میان حیثیت های وجودی و ماهوی موضوع قضیه، دیدگاه دقیق تری را در این خصوص بدست خواهیم داد. آنگاه با معرفی قضایای موجهه و تقسیم بندی آن ها در ساختاری منظم بر اساس آنچه موجب اقتضای جهت مربوطه است، به ارائه تحلیلی نوین از محتوای قضایای موجهه بر مبنای نظریه اصالت وجود در قالب دسته های همگون معنایی می پردازیم. در پایان، به عنوان نمونه ای از نحوه اثرگذاری اعمال تحلیل ارائه شده، آراء شیخ اشراق را در خصوص بعضی از موجهات طرح کرده و بر مبنای تبیین پیشنهادی از مفاد قضایای موجهه به نقد آن خواهیم پرداخت.

قضیه, جهت قضیه, قضایای موجهه (موجهات), اصالت وجود, حکمت متعالیه