گودرز افتخار جهرمی - استاد دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی
محمدرضا نریمانی زمان آبادی - کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشکده حقوق دانشگاه شهیدبهشتی

امروزه داوری بی­ تردید پرکاربردترین شیوه حل و فصل اختلافات سرمایه­ گذاری بین­ المللی است. به باور بسیاری از ناظران، افزایش چشمگیر رجوع به داوری در حوزه سرمایه­ گذاری خارجی را باید در مزیت نسبی این شیوه از لحاظ پیش ­بینی­ پذیری و اعتماد بازیگران بین ­المللی به آن جستجو کرد. در این میان، پدیده تعارض آرا از موانع مهمی است که می­تواند ویژگی­های مذکور را به حاشیه رانده، و بخصوص از پیش بینی پذیری فرایند داوری بکاهد. مقاله حاضر می­کوشد ضمن بررسی رویه داوری سرمایه­گذاری، انواع تعارض آرا، علل آن و راهکارهای جلوگیری از صدور آرای متعارض را بررسی کند. نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که نخست، وجود میزانی از عدم انسجام و هماهنگی در عناصر مختلف نظام حل و فصل اختلافات اجتناب­ ناپذیر است و از همین رو نمی­توان تعارض آرا را به طور کامل از عرصه داوری سرمایه­ گذاری بین­ المللی زدود. دوم، پیشگیری از بروز هریک از انواع تعارض، نیازمند راهکاری ویژه است و نمی­توان سازوکار واحد و جامعی برای ازمیان ­بردن کلیه عوامل بروز تعارض به دست داد. سرانجام، به نظر می­رسد مقابله همه ­جانبه با پدیده تعارض آرا بدون اصلاح معاهدات بین ­المللی مربوط به حوزه داوری سرمایه­ گذاری امکان ­پذیر نیست.

آرای متعارض, داوری سرمایه گذاری بین المللی, دعاوی سهامداران, دکترین اضطرار, شرط انتخاب قطعی, تجمیع دعاوی