سعیده نوری - دانشجوی دکتری ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد بیرجند، بیرجند، ایران
کوروش روستا - دانشیارگروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد بیرجند، بیرجند، ایران
نادر نادری - دانشیار گروه مدیریت و کارآفرینی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

یکی از مشکلات اصلی تعاونی های کشاورزی استان کرمانشاه، ضعف در توسعه رفتارهای کارآفرینانه می باشد که در صورت توسعه این رفتارهای کارآفرینانه در تعاونی های کشاورزی می توان انتظار داشت محصولات و خدمات نوآورانه آنان توسعه و گسترش یابد و زمینه پیشبرد برنامه های توسعه روستایی و کشاورزی در استان کرمانشاه فراهم گردد. در پژوهش حاضر با استفاده از نظریه بنیانی، مولفه های توسعه رفتارهای کارآفرینانه در تعاونی های کشاورزی استان کرمانشاه در قالب شیوه استقرایی شناسایی و تحلیل شد. اطلاعات لازم برای این مطالعه، از طریق مصاحبه نیمه ­ساختارمند با نمونه ای برگزیده از خبرگان در زمینه کارآفرینی در تعاونی­ های کشاورزی استان کرمانشاه (به تعداد ۳۰ نفر) و به روش نمونه گیری هدفمند و با تکنیک گلوله برفی به دست آمده است. با استفاده از فرآیند کدگذاری مرسوم نظریه بنیانی متون به دست آمده از مصاحبه ها تحلیل شده و یافته های حاصل از تحلیل شامل کدهای باز (۴۹ کد)، محوری و انتخابی تدوین شده است. بر اساس کدهای طبقه بندی شده محوری (۱۵ طبقه)، محورهای عمده توسعه رفتار کارآفرینانه تعاونی های کشاورزی کرمانشاه به دو دسته عوامل پیش برنده و بازدارنده توسعه رفتار کارآفرینانه تقسیم شدند. عوامل پیش برنده شامل کسب منافع اقتصادی، مشوق های فردی، برخورداری از پشتوانه مالی و انسانی، حمایت­ های مدیریتی، زمینه های کاری متنوع، توسعه بازارهای جدید و میزان همکاری و مشارکت نهادها با تعاونی می ­باشد. عوامل بازدارنده شامل عوامل فرهنگی، اختلافات داخلی، دانش ناکافی اعضاء، حمایت مالی ناکافی، بوروکراسی اداری، تحریم ها، نوسانات بازار و تغییرات اقلیمی هستند. سرانجام، محورهای مفهومی شناسایی شده و برای توسعه رفتار کارآفرینانه تعاونی های کشاورزی کرمانشاه به هم پیوند زده شده و الگوی "مولفه های توسعه رفتارهای کارآفرینانه تعاونی های کشاورزی استان کرمانشاه" ترسیم شده است. بر اساس یافته ها، افزایش آگاهی مدیران و اعضا جهت ارتقاء رفتار کارآفرینانه در تعاونی های کشاورزی از طریق برگزاری کلاس های آموزشی- ترویجی پیشنهاد می گردد.

تعاون, تعاونی های کشاورزی, توسعه کارآفرینی, رفتار کارآفرینانه, نظریه بنیانی