رضا شاملو - دکترای مدیریت راهبردی نظامی دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی

امروزه کشورهای دنیا تلاش می کنند با بهره گیری از عوامل ژئوپلیتیکی نسبت به اتخاذ راهبردهای مناسب در راستای منافع ملی خود اقدام نمایند. منطقه خلیج فارس و کشورهای پیرامونی آن یکی از مناطق حساس و راهبردی دنیا است که به دلیل ارزش های ارتباطی، ژئواکونومیکی، ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در این تحقیق با عنوان «عوامل ژئوپلیتیک طبیعی موثر بر راهبردهای دفاعی ج.ا.ایران در حوزه خلیج فارس» سعی شده است این عوامل، از دریچه عامل طبیعی ژئوپلیتیک مورد بررسی قرار گیرد. نوع این تحقیق، توسعه ای و شیوه گردآوری داده ها و اطلاعات مورد نیاز کتابخانه ای و اسنادی است و با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی پس از انجام مطالعات نظری و محیط شناسی ژئوپلیتیک تلاش گردیده تا این عوامل طبیعی شناسایی و نسبت به تایید و تعیین نقش عوامل آنها (در قالب بسترهای فرصت آفرین، تهدید زا، قوت و ضعف) اقدام گردد. در همین رابطه پرسش نامه های مربوطه طراحی گردیده و بین جامعه آماری ۴۰ نفری به صورت تمام شمار توزیع و با استفاده روش های تجزیه وتحلیل آمار توصیفی و استنباطی و نرم افزار SPSS به جمع بندی و ارزیابی سوالات تحقیق پرداخته شده است. در نهایت با بهره گیری از آزمون فریدمن، تعداد ۲۰ عامل احصاء که « موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک جمهوری اسلامی ایران» و « عمق راهبردی مناسب جمهوری اسلامی ایران » و « طول و نوع سواحل کشورهای حوزه خلیج فارس» به عنوان مهم ترین عوامل طبیعی ژئوپلیتیک موثر بر راهبردهای فاعی ج.ا.ایران در حوزه خلیج-فارس رتبه بندی گردیدند.

ژئوپلیتیک, عوامل ژئوپلیتیکی طبیعی, راهبرد دفاعی, خلیج فارس, ج.ا.ایران