فریبا ملایی - دکتری ترویج کشاورزی دانشگاه تهران، کرج، ایران
سید محمود حسینی - استاد گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
سید یوسف حجازی - استاد گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.
سید احمد رضا پیش بین - استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

تغییرات اقلیمی اخیرا اثرات متعددی را در بسیاری از نقاط جهان از خود برجای گذاشته است و ایران نیز از این تغییرات وسیع در امان نبوده است. یکی از راه ­های کاهش تاثیر این پدیده، سازگاری کشاورزان با تغییرات آب و هوایی است. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر شناسایی راهکارهای سازگاری کشاورزان استان خراسان جنوبی با تغییرات اقلیمی بود. در این مطالعه از روش آمیخته اکتشافی استفاده شد. نمونه­ گیری در فاز کیفی به صورت هدفمند شروع شد و به روش گلوله برفی تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. داده­ های کیفی با استفاده از روش گراندد تئوری و دیگر روش ­های کیفی جمع ­آوری شدند و مولفه ها استخراج شدند. در بخش کمی، کشاورزان با استفاده از روش نمونه ­گیری چند مرحله ­ای با انتساب متناسب انتخاب شدند و در قالب پرسشنامه محقق­ ساخته مورد پرسش قرار گرفتند. داده‎ های گردآوری شده با استفاده از بسته‎ های نرم افزاری SPSS و LISREL مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بر اساس نتایج، راهکارهای سازگاری در پنج عامل آموزشی و ترویجی، مدیریتی، نهادی و زیرساختی، فنی و زراعی و اقتصادی و مالی گروه ­بندی شدند و اولویت اول به راهکارهای نهادی و زیرساختی اختصاص یافت. در نهایت، مدل ساختاری تحلیل عاملی تاییدی و مدل مفهومی مربوط به راهکارهای سازگاری کشاورزان با تغییر اقلیم نیز ترسیم گردید.

تغییر اقلیم, راهکارهای سازگاری, بهره برداری پایدار