حسن سرباز - دانشیار زبان و ادبیات عربی، عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
آزاد مونسی - استادیار زبان و ادبیات عربی، عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور، مهاباد، ایران.

کتاب "معانی الابنیه فی العربیه"،یکی از آثار ارزشمند فاضل صالح السامرائی است که در آن در ادامه پروژه ی نوآورانه ی خود در زمینه رویکرد معنایی به صرف و نحو، به تبیین معانی ابنیه و صیغه های مختلف صرفی پرداخته و معتقد است که هرگونه تغییر در ابنیه و صیغه های صرفی منجر به تغییر معنی در آن ها می شود و توجه به تنوع این معانی بر اهمیت زبان عربی و زیبایی های بیانی قرآن کریم می افزاید. سامرائی در این کتاب با رویکردی معناشناسانه به بررسی مباحث مربوط به اسم و فعل، مصادر، اسم زمان و مکان، اسم فاعل، اسم مفعول، صفت مشبهه، اسم آلت، انواع جمع و اسم منسوب پرداخته است. در این پژوهش تلاش می شود با استفاده از روش توصیفی و شیوه ی تحلیل محتوا، ابتدا به نقش و جایگاه فاضل صالح السامرائی در زمینه ی تجدید و نوآوری در علم صرف و تاکید بر پیوند میان ابنیه صرفی و معانی آن ها اشاره شود و سپس با نگاهی انتقادی به کتاب "معانی الابنیه فی العربیه"، میزان موفقیت وی در این زمینه و مهم ترین مزایا و کاستی های این کتاب مورد تجزیه و تحلیل علمی قرار گیرد.

علم صرف, فاضل صالح السامرائی, معانی الابنیه فی العربیه