صمد امامقلی زاده - دانشیار گروه آب و خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، ایران.
امین ناظری - دانش آموخته کارشناسی ارشد سازه های آبی، دانشگاه صنعتی شاهرود، ایران.
خلیل اژدری - دانشیار گروه آب و خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، ایران.

وقوع آبشستگی از مهم ترین عوامل تهدیدکننده پایداری تکیه گاه های پل احداث شده بر روی رودخانه ها است. اکثر تکیه گاه پل ها در دشت سیلابی قرارگرفته اند. در پژوهش حاضر به بررسی اثر چهار شکل مختلف از آبشکن منفرد شامل آبشکن های ساده، T شکل، L شکل با زبانه پایین دست و L شکل با زبانه بالادست بر حداکثر عمق آبشستگی تکیه گاه پل واقع در دشت سیلابی پرداخته شده است. پژوهش حاضر بر روی فلوم مستطیلی شکل به عرض ۱ متر، طول ۱۲ متر و ارتفاع ۶۰ سانتیمتر صورت گرفت. کانال مرکب به صورت متقارن و مستطیلی با عرض کانال اصلی ۲۰ سانتی متر و عرض سیلاب دشت ها ۴۰ سانتی متر ساخته شد. آبشکن ها با سه طول ۴، ۸ و ۱۲ سانتی متر، در فاصله های ۴، ۸، ۱۲، ۱۶، ۲۰، ۲۴، ۲۸ و ۳۲ سانتی متر از تکیه گاه ۱۶ سانتی متری به صورت منفرد نصب شدند. نتایج به دست آمده نشان داد آبشکن های ساده، T شکل، L شکل با زبانه پایین دست و L شکل با زبانه بالادست حداکثر عمق آبشستگی در تکیه گاه را به ترتیب ۸۰، ۹۳، ۹۶ و ۷۸ درصد کاهش داده اند.

آبشستگی موضعی, تکیه گاه پل, آبشکن, سیلاب دشت, مدل آزمایشگاهی