محمد رضا هادوی - دانشجوی دکتری، دانشکده مهندسی مکانیک، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی
فرامرز آشنای قاسمی - دانشیار، دانشکده مهندسی مکانیک، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی
حسن جعفری - دانشیار، دانشکده مهندسی مواد و علوم میان رشته ای، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی

در مقاله حاضر، تلاش شده است که به روش تجربی، خواص مکانیکی آلیاژ آلومینیم ۵۰۸۳ جوشکاری شده با گاز محافظ بی­اثر توسط فرآیند اصطکاکی اغتشاشی تحلیل شود. برای این منظور، فرآیند، در سه سرعت چرخش ۵۰۰ ،۷۵۰ و ۱۰۰۰ دور بر دقیقه و با سرعت پیشروی ۱۰۰ سانتی متر در دقیقه صورت گرفت. به منظور دستیابی به میزان تاثیر فرآیند اصطکاکی اغتشاشی بر ریزساختار آلیاژ مورد آزمایش، نمونه های جوشکاری شده و تحت فرآیند قرار گرفته، مورد مطالعه قرار گرفتند. همچنین، ریزسختی و استحکام کششی هر یک از نمونه ها مورد بررسی قرار گرفتند. سپس با استفاده از روش الگوریتم ژنتیک، مقدار بهینه سرعت چرخش محاسبه گردید. نتایج حاصل نشان داد که فرآیند اصطکاکی اغتشاشی، ساختار منطقه متاثر از حرارت را بطور قابل توجهی ریزتر می­کند و علاوه بر این، موجب کاهش موثر نقص هایی نظیر تخلخل و عدم ترشوندگی ناشی از منطقه ذوب جوش می­شود. از طرف دیگر، نتایج حاصل از بهینه سازی بیانگر آن است که مناسب ترین استحکام، در سرعت دورانی۸۲۰ دور در دقیقه به دست می آید. در این سرعت، اندازه دانه ها در مقایسه با منطقه متاثر از حرارت در حالت پایه، ۹۶٪ کاهش می یابد. تصاویر سطح مقطع شکست نمونه بهینه، بر خلاف نمونه های دیگر، نشانگر این است که شکست در قسمت پنجه جوش اتفاق نیفتاده است، که این را می توان به حذف حفره های موجود در پنجه جوش توسط فرآیند اصطکاکی اغتشاشی نسبت داد.

آلیاژ آلومینیم, فرآیند اصطکاکی اغتشاشی, ریزساختار, خواص مکانیکی, الگوریتم ژنتیک