احمد حسینی - دانشیار پژوهش، دکترای جنگل شناسی و اکولوژی جنگل، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایلام، ایران

در این پژوهش به بررسی ارتباط تنوع و غنای گونه ای با زوال درختی در جنگل های بلوط ایرانی پرداخته شده است. برای این منظور محدوده ای از جنگل های حوزه شهرستان ایلام، در سمت جنوب شرقی شهر ایلام انتخاب شد. در منطقه مورد مطالعه ۶۰ قطعه نمونه دایره ای شکل ۱۰۰۰ متر مربعی پیاده گردید. در هر قطعه نمونه تعداد درختان تک پایه و شاخه زاد با قطر برابر سینه بیش از پنج سانتی متر و وضعیت خشکیدگی آنها یادداشت شد. داده ها جمع آوری شد و آنالیز آنها انجام گرفت. میزان خشکیدگی تاجی و زوال درختی برای گونه های درختی و درختچه ای محاسبه شد. نتایج نشان داد که گونه بلوط ایرانی از فراوانی و حضور بسیار بالایی نسبت به سایر گونه های همراه برخوردار بود و سایر گونهها فراوانی حضور پایینی داشتند. این نتیجه بیانگر وضعیت شکننده اکوسیستم جنگل های مورد مطالعه است. همچنین رابطه معنی داری بین غنای گونه های درختی و درختچه ای با میزان خشکیدگی تاجی و زوال درختی یافت نشد. این نتیجه احتمالا به دلیل فاصله گرفتن وضعیت جنگل های بلوط از شرایط طبیعی و نرمال آن است که موجب شده است که روابط اکولوژیکی سالم و طبیعی در آن برقرار نباشد. دلیل دیگر می تواند به درصد آمیختگی پایین گونه های همراه بلوط ایرانی در تشکیل توده های جنگلی منطقه مورد مطالعه مربوط باشد. بر این اساس نتیجه گیری شد که یکی از دلایل وقوع زوال درختی در این جنگلها خلوص بالای توده های جنگلی این منطقه است.

تنوع و غنای گونه ای، جنگل های بلوط، زوال درختی، زاگرس