زهرا هاشمی خبیر - محقق، دکتری حشره شناسی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی
رحمان رحیم دخت - محقق، کارشناسی ارشد مرتعداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی
سیامک حنیفه - محقق، کارشناسی ارشد بیماری شناسی گیاهی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی

جنگل های استان آذربایجان غربی یکی از اصلی ترین رویشگاههای بلوط به شمار می روند. گروهی از بندپایان و به خصوص حشرات باعث ناهنجاریهای رشدی و ایجاد گال روی اندام های مختلف درختان بلوط میشوند که در این بین زنبورهای خانواده Cynipidae جایگاه خاصی دارند. این بررسی به منظور شناسایی عوامل گال زای بلوط در جنگل های استان آذربایجان غربی و تعیین میزان انبوهی هر یک از آنها روی گونه های بلوط انجام شده است. بدین منظور پنج ایستگاه در جنگل های بلوط استان انتخاب و نمونه برداری از چهار پلات در هر سایت به ابعاد ۱۰متر ۱۰۸متر (۱۰۰متر مربع) طی سالهای ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ انجام شد. در مجموع ۳۵ نوع گال از قسمتهای مختلف گونه های بلوط جمع آوری گردید که در این میان گال ایجاد شده توسط زنبور ۱۷۵۸ ,Neuroterus quercusbaccarum Linnaeus روی گونه های ۱۸۰۱,Quercus libani Oliv و ۱۸۰۱ ,infectoria Oliv. و همچنین تگال ایجاد شده توسط زنبور ۱۷۹۲ ,Andricus quercusto۷ae Bosc روی گونه Q. infectoriaتراکم بالایی داشتند. با وجودی که اغلب گونه های زنبورهای گال زا، خسارت زا به نظر می رسند ولی در حال حاضر به غیر از گونه های محدودی که میزان خسارت و انبوهی آنها بالاست بقیه گونه ها در سطح تعادل طبیعی بوده و باید مراقب بود که مدیریت های غلط در جنگل طغیان آنها را سبب نشود.

بلوط، تراکم، جنگل، زنبورهای گال زا