شناسایی نمونه های ژنتیکی متحمل به تنش گرما در ژرم پلاسم گندم نان

به منظور شناسایی منابع ژنتیکی متحمل به تنش گرما در کلکسیون گندم بانک ژن گیاهی ملی ایران، ۲۰۳ نمونه ژنتیکی گندم نان به همراه ۳ رقم شاهد منطقه در دو تاریخ کاشت مطلوب و دیرهنگام به منظور ایجاد تنش گرما در مراحل گرده افشانی و پر شدن دانه) به صورت طرح آگمنت در اهواز کشت و صفات زراعی ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که تقریبا تمام صفات مورد بررسی در شرایط تنش گرما نسبت به شرایط نرمال کاهش نشان دادند. نتایج تجزیه همبستگی صفات در شرایط تنش گرما، حاکی از وجود همبستگی مثبت معنی دار بین صفت وزن دانه ۵ سنبله با صفات تعداد دانه در سنبله، وزن صد دانه، تعداد گلچه در سنبلچه، تعداد سنبلچه در سنبله و طول دوره پر شدن دانه و همبستگی منفی معنی دار با صفات روز تا ظهور سنبله و روز تا رسیدگی بود. رسم نمودار بای پلات برای صفت وزن دانه پنج سنبله براساس دو شرایط نرمال و تنش، تعداد ۷۶ نمونه ژنتیکی برتر به همراه ارقام شاهد را شناسایی نمود. در مجموع، نتایج حاکی از وجود تنوع بالا در مواد ژنتیکی مورد تحقیق بود و نمونه های ژنتیکی برتر از ارقام شاهد از لحاظ صفات مورد بررسی شناسایی گردید که جهت استفاده در برنامه های اصلاحی آتی، قابل بهره برداری می باشند.

Keywords:

گندم نان , تنش گرما , ژرم پلاسم , منابع ژنتیکی , تنوع