لیلا کریمی زندی - Biology Department, Faculty of Science, University of Isfahan
مریم نوربخش نیا - Biology Department, Faculty of Science, University of Isfahan
علی اکبر احسان پور - Biology Department, Faculty of Science, University of Isfahan
سمیه رجائیان - Biology Department, Faculty of Science, University of Isfahan

زمینه  و هدف: استرس اکسیداتیو  یک نقش کلیدی در بروز بسیاری از بیماریها دارد. خرفه حاوی انواع اسیدهای چرب غیر اشباع و ترکیباتی مانند : آلفا-توکوفرول، اسید آسکوربیک و گلوتاتیون می باشد. که اثرات آنتی اکسیدانی دارند، بنابراین شاید بتواند نقشی موثر جهت پیشگیری و درمان بیماری های مرتبط با استرس اکسیداتیو داشته باشد.  جهت بررسی این امر، استرس اکسیداتیو در یک مدل حیوانی از طریق تزریق لیپو ساکارید باکتریایی (LPS) القا گردید.  در  مرحله بعدی اثر عصاره هیدروالکلی خرفه بر بهبود آسیب اکسیداتیو القا شده توسط LPS در کبد موشهای صحرایی مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: موشهای صحرایی نر نژاد ویستار در ۴ گروه قرار گرفتند. عصاره خرفه (۴۰۰ mg/kg) طی یک دوره ۱۴ روزه از طریق تزریق دهانی (گاواژ) به حیوانات داده شد. LPS (۱۰۰۰ µg/kg) ، به صورت داخل صفاقی تزریق گردید. میزان فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدان از طریق اندازه گیری کاتالاز(CAT) ، سوپراکسیددسموتاز(SOD) و گلوتاتیون ردوکتاز (GR) در بافت کبد گروههای مختلف صورت گرفت.  میزان پروکسیداسیون لیپیدی نیز به عنوان مارکری برای تعیین آسیب اکسیداتیو اندازه گیری شد. همچنین مطالعات بافت شناسی نیز صورت گرفت. یافته ها: LPS موجب تحریک و افزایش فعالیت آنزیم SOD،  CAT و کاهش فعالیت GR نسبت به گروه کنترل شد. همچنین LPS موجب افزایش مالون دی آلدئید(MDA) کبد شد. از طرفی در گروه پیشگیری عصاره خرفه به صورت معناداری فعالیت آنزیم های SOD، CAT و GRرا نسبت به گروه LPS افزایش داد و باعث کاهش معنادار MAD نسبت به گروه دریافت کننده LPS گردید. بحث و نتیجه گیری : به نظر می رسد خرفه به علت دارا بودن میزان بالایی از ترکیبات  انتی اکسیدانی می تواند به عنوان یک محصول طبیعی، برای پیشگیری از آسیب و بیماری های ناشی از استرس اکسیداتیو استفاده شود.

Keywords: Potrulaca oleracea extract, Bacterial Lipopolysaccharide, Oxidative Damage, Liver, Rat., عصاره خرفه, لیپوپلی ساکارید باکتریایی, آسیب اکسیداتیو, کبد, موش صحرایی