محمد میرزایی - ShahidBahonar University of Kerman
امید دیانی - ShahidBahonar University of Kerman
طوبی ملایی جواران - ShahidBahonar University of Kerman

  زمینه و هدف: قارچ های جنس متارایزیوم به طور فزاینده ای در فرمول های تجاری در برابر حشرات استفاده می شو ن د. ولی در مطالعات تجربی اثر ضد کنه ای آنها کمتر بررسی شده است. با توسعه مقاومت کنه ها به کنه کش ها و آگاهی ما از اینکه مواد شیمیایی برای محیط زیست مضر هستند، این مطالعه با هدف بررسی استفاده از ۴ فرمولاسیون مختلف از قارچ متارایزیوم آنیزوپیله برای مبارزه با کنه هیالوما انجام شد.   روش بررسی: در این مطالعه تجربی، ۴ فرمولاسیون مختلف شامل: ۱) آب مقطر با ۲/۰ درصد توئین و متارایزیوم آنیزوپیله ، ۲) آب مقطر با ۱۰ درصد روغن پنبه دانه، ۰۱/۰ درصد ساکارز با ۲/۰ درصد توئین و متارایزیوم آنیزوپیله ، ۳) آب مقطر با ۱۰ درصد پارافین مایع، ۰۱/۰ درصد ساکارز با ۲/۰ درصد توئین و متارایزیوم آنیزوپیله ، ۴) آب مقطر (شاهد) استفاده گردید. چهار فرمولاسیون تهیه شده روی بدن ۱۲۸ کنه بالغ در چهار گروه در شرایط یکسان پاشیده شد. پس از پاشش فرمولاسیون ها، تعداد کنه مرده در روزهای بعد شمارش شدند. تاثیر تیمار ها بر مرگ و میر کنه ها با استفاده از آنالیز بقاء برای زمان بررسی شد.   یافته ها : گرچه اثر فرمولاسیون های آب، پارافین مایع و روغن پنبه دانه با قارچ متارایزیوم آنیزوپیله، از نظر آماری با همدیگر اختلاف معنی داری نداشتند، لیکن اثر فرمولاسیون روغن پنبه دانه بهتر بود. بین اثر فرمولاسیون های حاوی قارچ و فرمولاسیون فاقد قارچ (شاهد) اختلاف آماری معنی داری مشاهده گردید ( P <۰.۰۵ ).   نتیجه گیری: برای از بین بردن کنه هیالوما روی بدن دام ها، به جای استفاده از سموم و مواد شیمیایی می توان سوسپانسیون روغن پنبه دانه حاوی قارچ متارایزیوم آنیزوپیله را مورد استفاده قرار داد بدون اینکه ضرری برای محیط زیست، دامها و انسان داشته باشد. با این حال تحقیقات بیشتری در این خصوص توصیه می گردد.

Hyalomma tick, oil formulations, biologic control, Metarhizium anisopliae, کنه هیالوما, فرمولاسیون روغنی, مبارزه بیولوژیک, متارایزیوم آنیزوپیله