عمر علیزاده - Urmiya university
علی احسانی - Urmiya university
محمد هاشمی - Urmiya university
شادیه محمدی - Urmiya university
سرور خلیلی - Urmiya university

زمینه و هدف: استفاده از نگهدارنده های شیمیایی و مضرات آنها، سبب شده که تولید کنندگان مواد غذایی اخیرا گرایش به استفاده از نگهدارنده های طبیعی در مواد غذایی پیدا کنند. اسانس های گیاهی که همان روغن های فرار (volatile oils) می باشند، روغن های مایع و معطر گیاهان اند. گیاهان معطر حاوی اسانس هایی با خواص ضد میکروبی هستند. در این مطالعه اثرات ضدباکتریایی اسانس های بادرنجبویه (Melissa officinalis) و بادرشبو (Dracocephalum moldavica) علیه ۴ باکتری بیماریزای مواد غذایی در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. روش بررسی: در این مطالعه تجربی پس از تهیه باکتری های مورد بررسی، با روش انتشار بر روی دیسک قطر هاله ممانعت از رشد و با روش میکرودایلوشن حداقل غلظت ممانعت از رشد و حداقل غلظت کشندگی برای هر دو اسانس بادرنجبویه و بادرشبو تعیین شد و جهت مقایسه نتایج از نرم افزار SPSS با آزمون T test استفاده گردید و سطح اختلاف معنی دار کمتر از ۰/۰۵ انتخاب شد(P< ۰/۰۵). یافته ها: نتایج این مطالعه بیانگر تاثیر ضد میکروبی قوی دو اسانس فوق روی این باکتری ها بود. باکتری استافیلوکوکوس اورئوس با حداقل غلظت ممانعت کنندگی mg/mL ۱/۲ (برای هر دو اسانس) حساس ترین باکتری در مقابل اسانس های بادرنجبویه و بادرشبو بود. در این میان اسانس بادرنجبویه اثرات ضد باکتریایی قوی تری علیه باکتری های مورد آزمایش در مقایسه با اسانس بادرشبو داشت. نتیجه گیری: نتایج حاصل بیانگر توان مهارکنندگی و ضد باکتریایی اسانس های بادرنجبویه و بادرشبو علیه این میکروارگانیسم های بیماریزا می باشد که می تواند بعنوان یک ماده ضد میکروبی گیاهی، جایگزینی مناسب برای ترکیبات شیمیایی ضد باکتری باشد و در صنایع غذایی و داروسازی مورد استفاده قرار گیرد.

Deracocephalum moldavica L., Melissa officinalis, essential oil, anti-bacterial properties., بادرنجبویه, بادرشبو, اسانس های گیاهی, خواص ضد باکتریایی