بازآفرینی با رویکرد معاصرسازی فعالیتهای محلهای در بافتهای تاریخی با استفاده از GIS (نمونه موردی: عرصه ثبت جهانی شهر یزد)

بازآفرینی شهری، داستان تعامل و گاه تضاد اولویتهای اقتصادی و فرهنگی بوده و این موضوع در بسترتغییر پارادایمها و الگوهای حاکم بر نظامهای سیاسی - اقتصادی و اجتماعی رخ داده است. ثبت جهانی بافت تاریخی شهر یزد به عنوان فرصتی در راستای رشد اقتصادی و اجتماعی این شهر، نیازمند بازآفرینی از طریق تعیین کاربری ها و فعالیتهای مورد نیاز سکونت متناسب با زمینه است. لذا هدف این پژوهش، شناسایی کاربریهای مورد نیاز و بررسی امکان ایجاد کاربری ها و در نهایت شناسایی مکانهای مناسب برای استقرار آنها در عرصه ثبت جهانی است. در گردآوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای، مشاهده میدانی و مصاحبه بهره گرفته شده است. در گام اول به نیازسنجی کاربریها در عرصه ثبتی با دو روش کمی (سطح و سرانه و شعاع عملکردی کاربریها) و کیفی (ماتریس های بررسی کیفی کاربری ها و مصاحبه با ذینفعان و ذینفوذان) پرداختهشده. در گام دوم عوامل و زمینه موردنیاز برای ایجاد کاربری شناسایی شده و در نهایت با استفاده از نرمافزار GIS امکان ایجاد اولویت اول کاربری موردنیاز در بافت تاریخی بررسی شده است. نتایج نیازسنجی اولیه حاکی از آن است که با توجه به زمینه و ظرفیت بافت تاریخی، بررسی امکان ایجاد کاربری چند عملکردی (ورزشی، فضای بازی کودکان و فضای سبز) که متناسب با زمینه بافت تاریخی تعریف شود و بتواند کمبودهای موجود را برطرف کرده و باعث بهبود کیفیت زندگی در بافت به واسطه ارتقای امنیت و سرزندگی شود، باید در اولویت قرار گیرد و در رابطه با سایر کاربریها ملاجظات حفاظتی و مرمتی صورت گیرد. در گام بعد با در نظر گرفتن معیارهای مکانیابی کاربری مورد نظر، معیارهای حفاظت از بافتهای تاریخی و ضوابط حاکم بر بافت به تدوین شاخصها و کمی سازی آنها پرداخته شده و لایه مربوط به هر کدام در نرم افزار Gis تولید و از هم پوشانی آنها مکان مناسب جهت ایجاد کاربری چند عملکردی حاصل شده است.

Keywords:

تخصیص فعالیت , کاربری مورد نیاز سکونت , نیازسنجی و امکانسنجی , سیستمهای اطلاعات جغرافیایی , عرصه ثبت جهانی شهر یزد