بابک حسینی - کارش ارشد مهندسی عمران منابع آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد

آبی که در مراحل گوناگون تولید هر کالا استفاده میشود، آب مجازی۱ ذخیرهشده در کالا نامیده میشود. بسیاری از کشورهایواقع در مناطق خشک و نیمهخشک، با واردات مواد غذایی، بخشی از آبی را که برای تولید داخلی محصولات نیاز است، برای استفاده در سایر مصارف حفظ میکنند.پس از تعیین سناریوهای گوناگون و بررسی همهجانبه آنها، درنهایت این نتیجه بهدست آمد که در برنامهریزی منابع آب، ضمن خودکفایی نسبی در تولید محصول کشاورزی، میباید کالاهای آببر نظیر غلات را از سایر کشورها، ازجمله تایلند وارد کرد؛ زیرا این کشور مشخصاتی ازقبیلب۹عد مسافتی کم، دسترسی ازطریق دریا، رابطه مناسب سیاسی، هزینه های تامین آب کمتر و منابع آبی فراوانتری دارد. همچنین به منظور حضور در بازارهای جهانی ضمن کشف نیازمندی های کشورهای همسایه، برای نمونه کشور امارات و نیاز این کشور به محصولاتی نظیر سیبزمینی و شیر، با برنامهریزیهای مقتضی برای تامین نیازهای درون، این محصولات را می توان صادر کرد. با این رویه، ضمن کاهش فشار بر منابع آبی داخلی میتوان با کاهش قیمت تمامشده در محصولاتی که ایران در تولید آنها مزیت نسبی دارد، فرصتهای شغلی جدیدی نیز فراهم آورد.همچنین قیمت تمامشده کمتر برخی محصولات وارداتی به کشور نیز موجب کاهش فشارهای اقتصادی بر مردم میشود. کاهش فشار بر سفره های آب زیرزمینی، افزایش بازده آبیاری و کشت محصولات منطبق بر وضعیت آبوهوایی هر منطقه، ازجمله آثار مثبت زیستمحیطی این طرح است.

تجارت آب مجازی، مدیریت منابع آب، اقتصاد آب، امنیت غذایی