تاثیر حیوانات اهلی بر شعر جاهلی با تکیه بر کتاب «مفضلیات»

Publish Year: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 401

This Paper With 22 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JALIT-10-2_012

تاریخ نمایه سازی: 22 خرداد 1400

Abstract:

ادبیات بازتاب اوضاع طبیعی زیستگاه هر ملت و تجلی­گاه رسوم و قوانین اجتماعی حاکم بر آن است؛ بنابر این، چگونگی آب و هوا، پوشش گیاهی و جانوری، اوضاع اقتصادی، سیاسی، دینی و فرهنگی ملت­ها، گاه در جزئی ترین شکلش در شعر و نثرشان تجلی می­یابد. روشن است که شعر عصر جاهلی نیز مانند شعر هر قوم و زمان از محیط طبیعی و اجتماعی آن عصر تاثیر پذیرفته است و اشکال و ابعاد مختلف حیاتشان را انعکاس می­دهد. نگارندگان در این مقاله، با روش تحلیلی کتاب مفضلیات را که یکی از مهم­ترین منابع شعر جاهلی است، مورد تفحص قرار داده و به حیوانات اهلی ذکر شده در آن و اثر آن­ها در شعر جاهلی اشاره کرده اند. نویسندگان در پی آن بوده اند تا به این  دو سوال اساسی پاسخ دهند که حیوانات اهلی چه تاثیری در شعر عصر جاهلی داشته اند؟ و  شکل­های این اثر گذاری چگونه است؟ با بررسی کتاب مفضلیات روشن شد که شاعران جاهلی، بارها از حیوانات اهلی بخصوص آن­هایی که در زندگی­اشان کاربرد فراوان داشته­ نام برده­اند؛ به نحوی که شعرشان نمایی کلی از شیوه زندگی و معیشت مردم آن دوره را بازتاب می­دهد. همچنین روشن شد که حیوانات اهلی به دو شکل در شعرشان نمایان می­شوند: نخست در ابیاتی که شاعر خبر از حوادثی می­دهد که حیوان در آن نقش عمده دارد، مانند ابیاتی که شاعر در آن به بخشش یا دلیری خویش مباهات می­کند؛ دوم در ابیاتی که شاعر به توصیف حیوان خویش می­پردازد یا با استفاده از خصوصیت حیوان دیگر امور را به تصویر می­کشد. علاوه بر این؛ پژوهش حاضر نشان می­دهد که شاعران جاهلی تصاویری بدیع در توصیف حیوان خویش خلق نموده­اند یا با استفاده از خصوصیات حیوان تصاویری کم نظیر از اغراض خویش ارائه کرده­اند. این گونه تصاویر که کمتر استعاری و کنایی و بیشتر تشبیهی است غالبا با استفاده از حیواناتی است که کابرد فراوانی در زندگی­اشان داشته است.

Authors

خداداد بحری

استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه خلیج فارس بوشهر

حسین مهتدی

استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه خلیج فارس بوشهر

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • ابن ابی سلمی، زهیر، الدیوان، شرحه علی حسن فاعور، بیروت، ...
  • ابن الندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، تحقیق رضا تجدد، د.ت ...
  • ابن منظور، لسان العرب، بیروت، دار احیاء التراث العربی و ...
  • البغدادی، الخطیب، تاریخ مدینه السلام، تحقیق بشار عواد معروف، بیروت، ...
  • البغدادی، عبدالقادر، خزانه الادب ولب لباب لسان العرب، تحقیق عبدالسلام ...
  • جمعه، حسین، «البیئه الطبیعیه فی الشعر الجاهلی»، عالم الفکر، المجلد ...
  • الجهینی، زید بن محمد بن غانم، الصوره الفنیه فی المفضلیات؛ ...
  • الجوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، تحقیق احمد عبد الغفور عطار، ...
  • الدمیری، محمد بن موسی، حیاه الحیوان الکبری، دمشق، دار طلاس، ...
  • الزوزنی، احمد بن الحسین، شرح معلقات السبع، بیروت، دار الکتاب ...
  • سقال، دیزیزه، العرب فی العصر الجاهلی، بیروت: دارالصداقه العربیه، ۱۹۹۵ ...
  • السمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، تحقیق محمد عوامه، القاهره، مکتبه ...
  • الضبی، المفضل، دیوان المفضلیات، شرح ابن الانباری، بیروت، مطبعه الآباء ...
  • المفضلیات، تحقیق و شرح احمد محمد شاکر و عبدالسلام محمد ...
  • ضیف، شوقی، تاریخ الادب العربی؛ العصر الجاهلی، القاهره، دار المعارف، ...
  • العرفی، سعد عبد الرحمن، سلوک الحیوان فی الشعر الجاهلی؛ دراسه ...
  • مجید، محمد حسن علی، «اثر البیئه فی الادب النجفی فی ...
  • معروف، یحیی، «الابل فی القرآن والادب الجاهلی؛ العصر الجاهلی نموذجا»،دراسات ...
  • ممتحن، مهدی، «الادب الجاهلی بین البیئتین الطبیعیه والاجتماعیه»، التراث الادبی، ...
  • المیدانی، ابوالفضل احمد بن محمد، مجمع الامثال، تحقیق محمد ابوالفضل ...
  • النویری، شهاب الدین احمد بن عبد الوهاب، نهایه الارب فی ...
  • هادی شکر، شاکر، الحیوان فی الادب العربی، بیروت، مکتبه النهضه ...
  • وافی، علی عبدالواحد، فقه اللغه، القاهره، نهضه مصر، ۲۰۰۴ ...
  • نمایش کامل مراجع