هادی آجیلی - استادیار گروه روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبایی

جهانی شدن، با فروپاشی نظام دو قطبی و پایان جنگ سرد به صورت روزافزون جهان را درنوردید و تغییرات تاثیرگذاری را در حوزه های مختلف به ویژه در حوزه هویت ایجاد کرد. برخی اندیشمندان این پدیده را به نوعی عامل یکسان سازی هویت جهانی و برخی دیگر آن را موجب پراکندگی هویت و مقاومت و بازیابی هویت های بومی ارزیابی می کنند. لذا به نظر می رسد جهانی شدن از منظر هویتی، در اکثر جوامع به خصوص در جامعه ایرانی معضلاتی را موجب شده است. در این مقاله  به این سوال پاسخ داده می شود که جهانی شدن چه تاثیری بر هویت جامعه ایرانی داشته است؟ بنابراین اگرچه ابتدا به بررسی مفهوم جهانی شدن و تفاسیر مختلف آن میپردازیم؛ قالب تئوریک ما در این مقاله تحت تاثیر مکتب گرامشی و آراء کاکس است. فرضیه نوشتار نیز بر این اساس است که پدیده جهانی شدن موجب ایجاد چندگانگی(تکثر) هویتی و شکل گیری نوعی از «هویت کاذب» در جامعه ایرانی است که به سردرگمی و تعارض ختم می شود. راه مقابله با آن ایجاد نوعی آگاهی و  وحدت هویتی با اولویت بندی مشخص است. روش این مقاله، پژوهشی کیفی ناظر بر توصیف و تحلیل بر اساس داده های عینی و مبانی نظری است.

جهانی شدن, هویت, نظام سرمایه داری, جامعه ایرانی, هژمونی, مکتب گرامشی