محمدباقر خرمشاد - استاد علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی
علیرضا کلانتر مهرجردی - دانش آموخته دکترای جامعه شناسی سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی
حسین صولتی - کارشناسی ارشد اندیشه سیاسی دانشگاه پیام نور تهران

تطور تاریخ نشانگر آن است که هویت­سازی ملی فرآیندی همیشگی بوده و نباید تصور شود که وقتی ملتی شکل گرفت بخودی خود تداوم می­یابد بلکه برعکس روح ملت­بودگی در معرض فراز و فرود قرار دارد. از این­رو فرآورده­ گفتمانی جریان های یک کشور می­تواند بر فرآیند ملت­سازی موثر افتند. هویتها، به مثابه سازه های اجتماعی در فرایند سازه­گرایی اجتماعی تفسیر می شوند و همواره در سایه بازتفسیرها، از روش­های مختلف برای تبیین آن استفاده شده است؛ لذا با سوال چیستی خوانش جریان ملی گرا- به عنوان یکی از عمده جریان های معاصر ایران- ازهویت ملی این مقاله با انتخاب جریان گفتمان به مثابه روشی برای شناسایی الگو در پی استخراج گفتمان هویت­ملی جریان­ ناسیونالیسم در ایران معاصر است چرا که تبیین الگویی، به تحلیل درک و چیستی پدیده ازمناظر گوناگون کمک بیشتری می نماید. جریان فکری سیاسی ناسیونالیسم و نیروهای سیاسی متصف به آن، بعنوان یک از جریان­ های موثر در تاریخ معاصر ایران برای پژوهش انتخاب گردید. در این مقاله در نتیجه کاربست روش گفتمان، ضمن درک تطور هویت­ملی در سیر تاریخی، به الگوی گفتمان هویت­ملی در جریان پیش گفته دست خواهد یافت.

انقلاب اسلامی, جریان, گفتمان, هویت ملی, ناسیونالیسم