علی خوشنام - کارشناس ارشد، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان، جیرفت، ایران
ابراهیم ممنوعی - استادیار بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، جیرفت

به منظور بررسی اثر تراکم بوته و تنش کم آبی بر عملکرد و اجزایی عملکرد گلرنگ رقم محلی اصفهان آزمایشی به صورت کرت های نواری (استریپ پلات) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی ۹۲ -۱۳۹۱ در اراضی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی جیرفت اجرا شد. عامل های آزمایش شامل تنش کم آبی به عنوان عامل عمودی در چهار سطح آبیاری کامل (شاهد)، قطع آبیاری در مرحله ظهور تکمه دهی، قطع آبیاری در مرحله ۵۰ درصد گلدهی و قطع آبیاری در مرحله دانه بندی بود و تراکم بوته به عنوان عامل افقی در چهار سطح شامل تراکم ۳۰، ۳۵، ۴۰ و ۴۵ بوته در هر مترمربع بود. نتایج نشان داد که اثر تنش کم آبی و تراکم بوته بر عملکرد و اجزایی عملکرد دانه معنی دار بود. به طوری که با کاربرد تنش کم آبی ارتفاع بوته، وزن هزار دانه، تعداد طبق، دانه در طبق، عملکرد دانه و مقدار روغن به طور معنی دار کاهش یافت. قطع آبیاری در مرحله ظهور تکمه دهی و دانه بندی به ترتیب بیشترین و کمترین تاثیر در کاهش عملکرد دانه و روغن داشتند. بیشترین عملکرد دانه و روغن در شرایط تنش کم آبی از تیمار قطع آبیاری در زمان دانه بندی با تراکم ۴۰ بوته در متر مربع به ترتیب ۲۸۵۲ و ۸۸۴ کیلوگرم در هکتار بدست آمد. در مقابل کمترین مقدار عملکرد دانه و روغن از تیمار قطع آبیاری در زمان ظهور تکمه دهی با تراکم ۴۵ بوته در متر مربع به ترتیب ۷۱۸ و ۲۰۴ کیلوگرم در هکتار حاصل شد. همچنین، بیشترین عملکرد دانه و روغن در شرایط بدون تنش (شاهد) با تراکم ۴۰ بوته در متر مربع به ترتیب با مقادیر ۴۱۰۱ و ۱۲۳۹ کیلوگرم در هکتار بود.

تراکم, ظهور تکمه دهی, قطع آبیاری, گلدهی, مقدار روغن