ابراهیم زارعی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران
سید علی محمد مدرس ثانوی - استاد گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس تهران

به منظور بررسی اثر پرایمینگ و محلول پاشی برگی مواد ضد تنش بر عملکرد کمی و کیفی رقم نخود عادل تحت رژیم های مختلف آبیاری، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. عوامل مورد برسی شامل رژیم های آبیاری درسه سطح: ۱ آبیاری مطلوب ۲- کم آبیاری متوسط ۳ کم آبیاری شدید به ترتیب به صورت قطع آبیاری تا تخلیه ۲۰، ۴۵ و ۷۰ درصد آب قابل استفاده خاک در منطقه توسعه ریشه و سپس آبیاری تا حد ظرفیت زراعی از زمان گلدهی تا برداشت گیاه به عنوان عامل اصلی و پرایمینگ و محلول پاشی مواد ضد تنش (اسیدهای آمینه پرولین، والین، آلانین، ترکیب تجاری و آب مقطر) همراه با تیمار عدم کاربرد مواد ضد تنش به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج این آزمایش نشان داد تنش کم آبی و مواد ضد تنش تاثیر معنی داری بر صفات مدت زمان رسیدگی، تعداد شاخه اولیه، وزن تر تک بوته، محتوی کلروفیلa ، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، عملکرد علوفه و عملکرد بیولوژیک داشت. برهمکنش آبیاری و مواد ضد تنش روی محتوی کلروفیل b معنی دار بود. هرچند که کم آبی باعث کاهش در صفات مورد مطالعه شد اما پرایمینگ و محلول پاشی مواد ضد تنش با ایجاد تحمل در گیاه باعث شد گیاه دیرتر با شرایط تنش رطوبتی مواجه شده و در نتیجه عملکرد بهتری تولید کند.

اجزای عملکرد, اسیدآمینه, تنش کم آبی, عملکرد بیولوژیک