بررسی اثر دبی قطره چکان و نوع بستر کشت بر الگوی توزیع رطوبت در بسترهای کشت بدون خاک

تعیین الگوی توزیع رطوبت برای طراحی مناسب سامانه های آبیاری قطره ای ضروری است. شناسایی الگوی توزیع رطوبت موجب افزایش کارایی سیستم آبیاری و مصرف آب می شود. این پژوهش به منظور بررسی الگوی توزیع رطوبت ناشی از یک منبع نقطه ای و مقایسه آن در بسترهای مختلف کشت بدون خاک به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اول نوع بستر کشت شامل ۹ تیمار با ترکیب زئولیت، پرلیت و کوکوپیت و فاکتور دوم دبی قطره چکان شامل سه دبی ۲، ۳ و ۴ لیتر بر ساعت بود. بر اساس نتایج اثر بستر و برهم کنش بستر × دبی بر همه کمیت های اندازه گیری شده (حجم آب آبیاری، قطر خیس شده در لایه ۱۰ و ۲۰ سانتی متر از سطح، بیش ترین سطح خیس شده و حجم خیس شده) معنی دار شد. اثر دبی بر تمام کمیت ها به جز بیش ترین سطح خیس شده، معنی دار شدند. افزودن ۱۰ درصد کوکوپیت به پرلیت آثار مطلوبی بر گستردگی الگوی توزیع رطوبت داشت و در دبی ۳ لیتر بر ساعت، حجم خیس شدگی را به میزان ۷۹ درصد افزایش داد، ولی زئولیت نسبت به کوکوپیت عملکرد مناسبی نداشت و ۳۰ درصد حجم خیس شدگی را کاهش داد. همچنین به طور کلی دبی مناسب در تمامی بسترهای کشت دبی ۳ لیتر بر ساعت بود. با توجه به نتایج این پژوهش، دبی های ۲ تا ۳ لیتر دبی مناسب و بستر کوکوپیت–پرلیت با درصد ترکیب ۲۰-۸۰ بستر مناسبی از نظر گستردگی جبهه رطوبتی است.

Keywords:

Drip Irrigation , Wetting distribution patterns , Soilless growth media , Zeolite , Cocopeat. , آبیاری قطره ای , الگوی توزیع رطوبت , بستر کشت بدون خاک , زئولیت , کوکوپیت