سجاد احمدی زاد - دانشیار فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه شهید بهشتی تهران
زهرا امرایی - کارشناسی ارشد فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه شهید بهشتی تهران
مینو باسامی - استادیار تغذیه ورزشی، دانشگاه علامه طباطبایی ایران

هدف پژوهش حاضر، تعیین تاثیر فعالیت تناوبی بالاتنه و پایین تنه بر عوامل همورئولوژیک بود. تعداد ۱۲ آزمودنی با شاخص توده بدنی ۳ ± ۳۰ کیلوگرم/ مترمربع و میانگین سنی ۱/۷ ± ۹/۳۲ سال، پس از تعیین حداکثر اکسیژن مصرفی برای بالاتنه و پایین تنه، فعالیت تناوبی بالاتنه و پایین تنه را در دو جلسه مجزا با فاصله یک هفته انجام دادند. فعالیت تناوبی شامل پنج تکرار بود که فعالیت به مدت دو دقیقه و با شدت ۸۵ درصد اکسیژن مصرفی و ریکاوری چهار دقیقه با شدت ۴۵ درصد حداکثر اکسیژن مصرفی بود. نمونه های خونی قبل و بلافاصله بعد از فعالیت گرفته شدند و برای تعیین فاکتورهای موردنظر آنالیز شدند. نتایج نشان داد که صرف نظر از نوع فعالیت ورزشی، فعالیت تناوبی باعث افزایش معنادار هماتوکریت، ویسکوزیته پلاسما، تعداد گلبول های قرمز، لاکتات، شاخص خشکی Tk و کاهش معنادار فیبرینوژن شد (۰.۰۵ > P)؛ اما فعالیت بر ویسکوزیته خون، تجمع پذیری و انعطاف پذیری گلبول های قرمز، هموگلوبین، فراهمی اکسیژن بافتی و فشارخون سیستولی تاثیر معناداری نداشت (۰.۰۵ < P). همچنین، بین پاسخ مقادیر ویسکوزیته خون، هماتوکریت، هموگلوبین، فراهمی اکسیژن بافتی، تجمع پذیری و انعطاف پذیری گلبول های قرمز، شاخص Tk، لاکتات، فیبرینوژن و فشارخون سیستولی فعالیت تناوبی بالاتنه و پایین تنه در دو جلسه تفاوت معناداری وجود نداشت (۰.۰۵ < P)؛ اما تغییرات ویسکوزیته پلاسما در فعالیت پایین تنه و تعداد گلبول های قرمز در فعالیت بالاتنه تفاوت معناداری با جلسه دیگر داشتند (۰.۰۵ >P )؛ بنابراین، فعالیت تناوبی شدید به دلیل ریکاوری فعال تاثیر منفی بر متغیرهای همورئولوژیک ندارد. همچنین، فعالیت تناوبی بالاتنه و پایین تنه به طور مشابهی بر متغیرهای همورئولوژیک اثر می گذارند.

ویسکوزیته خون, فعالیت تناوبی با شدت بالا, فعالیت بالاتنه, فعالیت پایین تنه, چاقی