ردیابی تحولات کواترنری حوضه های آبی (مطالعه موردی: قزل اوزن)
عنوان مقاله: ردیابی تحولات کواترنری حوضه های آبی (مطالعه موردی: قزل اوزن)
شناسه ملی مقاله: JR_JGSKH-21-62_001
منتشر شده در در سال 1400
شناسه ملی مقاله: JR_JGSKH-21-62_001
منتشر شده در در سال 1400
مشخصات نویسندگان مقاله:
غلام حسن جعفری - Assistant Professor of physical geography, University of Zanjan
فاطمه بختیاری - msc student of hydrogeomorphology, University of Zanjan
خلاصه مقاله:
غلام حسن جعفری - Assistant Professor of physical geography, University of Zanjan
فاطمه بختیاری - msc student of hydrogeomorphology, University of Zanjan
سیستم رودخانهای قزلاوزن با وسعتی بالغ بر ۵۰ هزار کیلومترمربع در شمال غرب ایران واقع شده است. شناسایی و تشخیص متغیرهایی همچون اسارت و انحراف رودخانهها، سطوح فرسایشی و تراکمی، آثار دریاچههای قدیمی از طریق ویژگیهای منعکس شده در نقشههای توپوگرافی ۵۰۰۰۰/۱ منطقه، ازجمله مواردی هستند که سعی شده با کمک آنها به تحولات کواترنری این حوضه آبریز پی برد. حوضه آبریز قزلاوزن هرچند امروزه بهصورت یک حوضه باز به دریای خزر میریزد ولی بررسی شواهد ژئومورفولوژیکی و توپوگرافیکی حاکی از آن است که این حوضه بعد از حرکات کوهزایی پاسادنین، بین دو حوضه قم و ارومیه مستقل شده، به صورت زیرحوضه های متعدد بستهای بوده که آبها در هرکدام از سطوح به صورت همگرا به چالههای مرکزی هدایت میشدند. بیجار، زنجان طارم، ینگی کند و میانه از آن جمله اند. ابعاد بعضی از این چالهها آن قدر وسیع هستند که به راحتی در نقشههای توپوگرافی از طریق شبکه آبراههای و رسوبات مارنی بستر آنها قابل تشخیص است ولی بعضی از آنها در حد محدود و کوچک بوده که یا از وضعیت توپوگرافی محلی تبعیت کرده یا تحت تاثیر فرایندهای غالب زمان شکل گرفته و با تحولات رخ داده از بین رفتهاند. در اطراف رودخانه قلعه چای شرایط توپوگرافیکی گذشته و فرایند غالب یخچال های دوره های سرد کواترنری، دریاچه های متعددی را بر جای گذاشته که دریاچه کنونی پری نمونه بارز آن ها شناخته می شود؛ هرچند امروزه با کانال مصنوعی که از رودخانه قلعه چای منشعب شده آبگیری می شود.
کلمات کلیدی: Bijar, Pari Lake, Ghezel Ozan, local base level, Quaternary., بیجار, دریاچه پری, قزل اوزن, سطح اساس محلی, کواترنری
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1230317/