تحلیل روند تغییرات و پیش بینی پارامترهای حدی دمای ناحیه جنوبی دریای خزر

افزایش دمای کره زمین باعث بروز ناهنجاری­هایی در اقلیم کره زمین شده که این امر بر تمام زوایای زندگی و حیات بشر تاثیر گذار است. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات دما و پیش بینی دمای حدی (حداکثر و حداقل دما) در استان گیلان و مازندارن است. جهت این بررسی از مدل آماری- دینامیکی SDSM و برای تحلیل تغییرات و روند دما از تکنیک آماری و گرافیکی من- کندال استفاده شده است. داده­های روزانه دمای ایستگاه رشت، رامسر و بابلسر طی دوره آماری ۱۹۶۱ تا ۲۰۱۰ از سازمان هواشناسی کشور و نیز داده­های مدل گردش عمومی HadCM۳ از پایگاه های مربوطه اخذ شد. دوره مورد مطالعه به سه دوره تقسیم بندی گردید. نتایج حاکی از وجود روند مثبت معنی­داری در حداقل و حداکثر دمای ماهانه و سالانه هر سه ایستگاه در دوره اول و سوم است. همچنین در دوره دوم، روند معنی­داری در دماهای حدی رامسر و حداکثر دمای رشت دیده نمی­شود. آزمون گرافیکی  من­کندال بر روی دماهای حدی سالانه سه دوره دارد که نتایج نشان داد در سطح ۹۵ درصد اطمینان وقوع تغییرات از نوع روند افزایشی و نیز تغییرات از نوع ناگهانی در هر سه ایستگاه رخ داده است. در دوره پیش بینی شده، بیش­ترین تغییر در حداقل دمای ماهانه و سالانه دیده می­شود. افزایش حد دما حدوده ۱/۰ تا ۷/۱ درجه سانتیگراد بود. نوسانات کوتاه مدت و رخداد روند مثبت معنی­دار هم در حداکثر و هم در حداقل دما گویای افزایش دما در سال­های آتی خواهد بود که حاکی از وقوع تغییرات اقلیمی رخ داده می­باشد. در نتیجه می توان گفت که دمای شبانه افزایش داشته و  تفاوت دمای فصل سرد و گرم کاهش می یابد.  

Keywords:

Trend Analysis , Forecasting , Modeling , Climate Change , Extreme Temperature , تحلیل روند , پیش بینی , مدل سازی , تغییر اقلیم , دمای حدی