حامد صافی - اقتصاد و مدیریت

یولیا کریستوا اصطلاح بینامتنیت را نخستین بار در سال ۱۹۶۶ مطرح کرد، اما از نظر او و رولان بارت که بنیان گذاران اصلی این نظریه بودند، بینامتنیت به عنوان دیدگاهی روشمند برای بررسی و ردیابی تاثیر یک متن در متن دیگر نبود . بنابراین مطالعات آنها هیچ گاه به روشی برای مقایه و تحلیل ارتباط متون نینجامید. نسل دوم نظریه پردازان بینامتنیت مانند لوران ژنی، ژنت و ریفاتر تلاش کردند تا بینامتنیت را کاربردی تر کنند. آنها به دنبال جستجو و کشف تاثیر متون بر یکدیگر بودند. از این منظر، بینامتنیت اخیر را می توان وجه متکامل ادبیات تطبیقی دانست که در تلاش بررسی تاثیر متون بر یکدیگر است؛ بدون توجه به اینکه این متون به یک یا چند فرهنگ متعلق باشند. در واقع، ادبیات تطبیقی نیز به دنیال دریافتن تاثیر و تاثر متون در ارتباط با یکدیگر است. در این مجال با بررسی سخن این دو شاعر پیرامون ایوان کسری در دو سطح فنون ادبی و مضمون ابیات و ترسیم نمودار آرایه های به کار رفته، سطح پرداختن به وصف در دو قصیده سنجیده شده است. بنابراین ضمن مقایسه و تطبیق این دو متن، این نتیجه حاصل شد که بر خلاف نظر پژوهشگران، قصیده ایوان مدائن خاقانی فاقد ارتباط بینامتنی با سینیه بحتری است.

بینامتنیت، توصیف، خاقانی، بحتری، ایوان مدائن