حیدر نادری - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات
همایون کانونی - هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی سنندج
مجید شکرپور - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه محقق اردبیلی
علی اصغری - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه محقق اردبیلی

به منظور بررسی و معرفی ارقام پرمحصول و متحمل به سرما برای کشت پاییزه 22 رقم نخود زراعی Cicer arietinum L.درسال زراعی 89-88 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با دو تکرار در ایستگاه سارال مرکز تحقیقات کشاورزی سنندج مورد ارزیابی قرارگرفت دراین مطالعه صفات تعداد روز تا گلدهی و رسیدگی ارتفاع بوته، وزن صددانه عملکرد درجه تحمل سرما و درصد بقا مورد مطالعه قراگرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین ارقام از نظر صفات ارتفاع بوته وزن صددانه عملکرد و درجه تحمل سرما اختلاف معنی داری وجود داشت تجزیه خوشه ای ارقام مورد مطالعه را در سه گروه متمایز قرا رداد دراین پژوهش 4 رقم ، FLIP 03-14C ، FLIP 03-1C 03-11C FLIP وFLIP 03-7C با داشتن بیشترین درجه تحمل سرما، درصد بقا و عملکرد دانه به عنوان ارقام مقاوم به سرما و پرمحصول شناخته شدند.

نخودزراعی، درجه تحمل سرما ، درصد بقا، تجزیه خوشه ای