اصغر فرج نیا - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و آذربایجان شرقی

فشار ناشی از رشد جمعیت که موجب تغییر گسترده کاربری اراضی چرای بیش ازحد درمراتع قطع گسترده درختان جنگلی آلودگی شدید هوا و افزایش شدید گازهای گلخانه ای شدها ست ا زمهمترین عوامل انسانی موثر در تغییر اقلیم است پدیده تغییر اقلیم درمناطق خشک و نیمه خشک از طریق کاهش میانگین بارش سالانه و افزایش تبخیر و تعرق بالقوه به دلیل افزایش دما و کاهش رطوبت قابل استفاده خاک رشد محصولات کشاورزی را کاهش و افت عملکرد را بدنبال داشته است در دشت تبریز تعیین دوره رشد با روش فائو نشان داد که در سال زراعی 87-86 طول دوره رشد 15 روز نسبت به سال زراعی 57-56 کاهش ودوره خشکی حدود یک ماه افزایش داشته است مقایسه کلاش اقلیم با روش فائونشان داد که کلاس اقلیم این منطقه برای کاشت گندم دیم از کلاس نسبتا مناسب S2 به دلیل کاهش بارندگی و افزایش دما در فصل رشد و افزایش تبخیر و تعرق به کلاس نامناسب N نزول کرده است.