محبوبه اصغری

یکی از اصلی ترین پیش نیازهای هر رشد و توسعه اقتصادی، بانکهای پویا هستند و بدون سیستم بانکداری قوی و به روز نمی توان ادعای ارتباط با اقتصاد جهانی را داشت. وامها و تسهیالت بانکی بخش مهمی از ساختار سرمایه شرکتها را تشکیل می دهند و تامین مالی در شرکتهای ایران عمدتا از بازار پول انجام می شود تا از طریق اوراق قرضه و بازار سرمایه. بانکها به دلیل نوع و ماهیت فعالیتشان درگیر انواع مختلف و پیچیده ریسک هستند. ریسک اعتباری که از ریسک نکول مشتریان بانکها ناشی می شود، یکی از مهمترین ریسک هایی است که بانکها با آن مواجه هستند و بر ارزش پورتفوی اعتبارات بانک ها اثر می گذارد.گذشت بیش از بیست سال از اجرای قانون بانکداری بدون ربا، فرصت مناسبی برای مطالعه و ارزیابی این نظام بانکی است. یکی از ابعاد مهم آن، بحث اعطای تسهیلات و هزینه آن است. با تغییر قانون بانکداری ایران و حذف اعطای وام و اعتبار براساس قرارداد قرض با بهره، روشهای دیگری برای تخصیص منابع جایگزین شد که در یک تقسیم بندی کلی میتوان به چهار گروه قرض الحسنه، قراردادهای مبادلهای (فروش اقساطی، اجاره به شرط تملیک، سلف، خرید دین و جعاله)، قراردادهای مشارکتی (مشارکت مدنی، مشارکت حقوقی، مضاربه، مزارعه و مساقات) و سرمایه گذاری مستقیم، تقسیم کرد. این مطالعه به بررسی انواع تسهیلات در نظام بانکداری بدون ربا و هزینه های تسهیلات می پردازد.