الگوهای پیشنهادی رهبری مراکز آموزش عالی جهانی در قالب تعاونی

جهانی شدن۳مجموعه ای از فرایندهای چند بعدی و پیچیده است که عرصه های متعددی از جمله اقتصاد، ایدئولوژی، سیاست، فرهنگ و محیط زیست را در بر می گیرد و موجب افزایش وابستگی کشورهای جهان به یکدیگر میشود؟آموزش عالی نیز از این فرایند به دور نبوده است و برای بهره بردن از فرصتهای ایجاد شده در جامعه جهانی باید به سرعت به شناسایی بازارها پرداخته و سهم خود را مطالبه نماید. بنابر اصل ۴۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، بخش تعاونی یکی از پایه های اقتصادی کشور قلمداد شده و در اصل ۴۳ نیز ضمن تاکید بر انسان محوری اقتصاد و تحقق اهداف عدالت اجتماعی بر بخش تعاونی تاکید ویژه شده است.آموزش عالی در قالب تعاون به شیوه های مختلف قابل اجرا است. از جمله -۱ همکاری بین دانشگاه های مختلف جهان برای ایجاد رشته های مشترک تحصیلی -۲ راه اندازی و تاسیس تعاونی های آموزشی با سرمایه های اندک و دلخواه دانشجویان -۳ ایجاد کالج تعاون. کالج تعاونی را تعاونیهای درسی نیز می نامند که در آن تعاون تدریس می شود. غالبا از این گونه کالج ها انتظار می رود تا در زمینه های دیگری غیر از آموزش صرف همچون، دانش و فرهنگ، بهداشت جسمی و روحی و اشتغال به جوامع خود خدمت کنند. مهمترین اهداف کالجهای تعاون عبارتند از (۱) عملی ساختن استقلال دانشجویان (۲) برانگیختن کار گروهی (۳) برقراری ارتباط با فرهنگ های نا آشنابیگانه (۴) اندوختن تجربه های نو (۵) آموزش پس انداز کردن و بهره گیری از آن (۶) آموزش دموکراسی.لزوم همکاری و فعالیت جمعی آزادانه در قالب تعاونی از یک سو و ویژگیهای شخصیتی ،رفتاری،و نحوه عمل نخبگان و دانشگاهیان کارآفرین از جمله: مخاطره پذیری ،خلاقیت ، کشف فرصت ،استقلال طلبی و قبول مسئولیت انجام امور و همچنین ویژگیهای جامعه جهانی از جمله تغییرات روز افزون در دانش و فناوری و بازار تقاضا نیازمند توجه به الگو های رهبری است که همه موارد را در نظر بگیرد. سازمانی با چنین ویژگیهای خاص نیازمند سبک رهبری و مدیریتی است که تداوم و استمرار همکاری اعضا را تضمین نماید و بستر مناسب برای بروز خلاقیت و نوآوری را پدید آورد. در مطالعات دانشگاه ایالتی اوهایو در پویایی شناسایی گروهی ۸۱ سبک مدیریتی ارائه شد.این سبکها بر دو مفهوم نظری تاکید داشت. اول توجه به کار و انجام وظیفه (وظیفه مداری) و دوم بهبود مناسبات انسانی (توجه به مردم). از این میان ۵ سبک اصلی قابل تبیین است: (۱ مدیریت باشگاه محلی ( ۲ مدیریت ضعیف (۳ مدیریت قیمی یا تیمی (۴ اختیار – اطاعت (۵ مدیریت میانی یا مدیریت مردم ،سازمان.، همچنین اثربخشی هر سبک برحسب بلوغ سازمانی تبیین و نظر به بالغ بودن سازمانهای آموزش عالی سبک اثربخش برای مدیریت تعاونی آموزش عالی پیشنهاد می شود و تاکید بر لزوم آزادی عمل بیشتر در تعاونی آموزش عالی دارد . مهارتهای مدیریتی لازم ، برای نفود بر سازمان و تشویق نوآوری گروهی، مهارتهای تخصصی و یژگیهای شخصیتی برجسته است. مدیران می توانند از انواع تکنیک های توسعه خلاقیت گروهی به شکل جدی ومستمر در تعاونی آموزش عالی استفاده کنند از جمله این تکنیک ها ،تکنیک طوفان مغزی ،گردش تخیلی ، تهییج ذهنی ، تفکر موازی ، و ارتباط نامتناجس ها است . برای تعالی سازمان از مدیریت کیفیت جامع تعاونی ۴)CTQM(می توان بهره برد

Keywords:

آموزش عالی جهانی , رهبری , تعاونی , مدیریت