احسان پوراسماعیل - استادیار موسسه آموزش عالی آرمان رضوی، مشهد
مرتضی میرزائی - دانشجوی کارشناسی ارشددانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، مشهد

در تعالیم و آموزه های امامان شیعه، مضمونی با تعبیر «استانف العمل» وجود دارد که ثمره آن از سرگیری، شروع دوباره ی افعال و نیز تقویت امید و اراده ی انسان است؛ بررسی این روایات، نشانگر توجه خاص امامان شیعه، به حوزه ی توحید، امامت و اخلاق است؛ با گونه شناسی روایات به این نتایج رسیدیم که از سرگیری اعمال در موارد زیر تبیین شده است: در حوزه ی ارتباط با خالق (توحید) خواندن نماز جماعت، نمازهای مستحبی، روزهای مستحبی، تشرف به حج و عمره، تلاوت سوره ی قدر و ترک معصیت و گناه در شب جمعه. در حوزه ی امامت: صلوات بر محمد و آل محمد(صلی الله علیه و آله و سلم)، پذیرش محبت امیر المومنین علی (علیه السلام) و زیارت امام حسین (علیه السلام). در حوزه ی اخلاق در زیر مجموعه ی نظام فرهنگی - اجتماعی: خدمت زن به همسر خویش، حمل فرزند، خوردن غذا به همراه فرزندان و خانواده و معانقه. در حوزه ی نظام اقتصادی: قرض دادن به نیازمندان و رد مظالم.با بررسی روایات از سرگیری اعمال در تراث حدیثی شیعه ملاحظه شد بیشترین فراوانی در حوزه ی توحید به میزان ۵۸ درصد و اخلاق ۲۶ درصد و امامت ۱۶ درصد روایات را به خود اختصاص داده است، هم چنین در روایات حوزه ی اخلاق، نظام فرهنگی اجتماعی ۶۰درصد و نظام اقتصادی ۴۰ درصد احادیث را به خود اختصاص داده اند، که جملگی سبب تقویت و افزایش امید به زندگی در انسان می شود.

حدیث شیعه، استانف العمل، توحید، امامت، اخلاق