فاطمه تنهایی - کارشناس ارشد علوم ارتباطات اجتماعی

امروزه با مدرنیزاسیون، جهانی شدن، گسترش زندگی شهری و استفاده از رسانه های نوین ارتباطی، وضعیت سبک زندگی افراد جامعه در حال دگرگونشدن است. شهر تهران نیز به عنوان یک کلانشهر مدرن در دهه های اخیر شاهد تغییرات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی چشمگیری بوده است؛ به دنبال این تغییرات گسترده، در زندگی روزمره و سبک زندگی افراد نیز تغییراتی رخ داده و امروزه شاهد شکل گیری و تنوع چشمگیری از الگوهای سبک زندگی در بین زنان شهر تهران هستیم. به علاوه، در شرایط فعلی همراه با افزایش سطح تحصیلات، اشتغال و فعالیتهای اجتماعی، حضور زنان در عرصه عمومی و فضاهای شهری بیشتر شده و چنین فضایی، همزمان با تحمیل فشارها و مشکلات فراوان، فرصت های جدیدی را در انتخاب سبک زندگی پیشروی زنان گذاشته است. هدف تحقیق حاضر شناسایی الگوهای سبک زندگی و عوامل موثر بر آن و درنهایت ارائه راهکارها و راهبردهای لازم در زمینه بهبود سبک زندگی و گسترش سبک زندگی ایرانی-اسلامی است. در این تحقیق از روش شناسی کمی (پیمایش) و ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جمعیت آماری این تحقیق را »تمام زنان ۱۵ تبه بالای شهر تهران تشکیل میدهند. نمونه مورد مطالعه نیز ۳۸۹ نفر است که با فرمول کوکران و به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده است. چارچوب نظری این تحقیق تلفیقی از نظریات بوردیو، گیدنز، وبر و زیمل است. نتایج تحقیق نشان میدهد که متغیرهایی چون سن، وضعیت تاهل، ارزشها و نگرشهای جنسیتی و رسانه های نوین ارتباطی بر تغییر الگوی سبک زندگی زنان موثر است. افراد تحت تاثیر رسانه ها به سلیقه ها و ارزشهای خود شکل میدهند و این سلیقه ها و ارزشهاست که منجر به شکل گیری سبک زندگی آنها میشود. درواقع امروزه شاهد ظهور الگوهای جدید سبکزندگی با ورود رسانه های ارتباطی نوین هستیم که همین امر می تواند تغییرات فرهنگی، نگرشی، هنجاری و هویتی را به دنبال داشته باشد و موجب از بین رفتن و دوری از مولفه های سبک زندگی ایرانی-اسلامی شود که پیوندی عمیق با اعتقادات، ارزشها و باورهای دینی دارد. از طرف دیگر دینداری، سطح تحصیلات و طبقه اجتماعی تاثیر معناداری بر سبک زندگی زنان ندارد.

مدرنیزاسیون، سبک زندگی، رسانه های نوین ارتباطی، سبک زندگی ایرانی-اسلامی، زنان