محسن ناطقی - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاداسلامی واحد تهران غرب

بررسی رشد شهرها در دهه های مختلف نشان می دهد که ترکیبی از تکنولوژی ها و رفتارهای فرهنگی- اجتماعی نوین از یک سو و شیفتگی برنامه ریزان در اتکا به حرکت سواره و پاسخ گویی به نیازهای برآمده از آن، از سوی دیگر، موجب فراموشی فضاها به ویژه حرکت پیاده در شهرها شده و سفرهای درون شهری را متعدد و طولانی نموده است. در کشورهای مختلف واژگان گوناگونی چون پهنه پیاده، پهنه بدون ماشین، محدود بودن آمدوشد سواره، پهنه بسته بر ترافیک موتوری، محدوده پیاده، تفرجگاه پیاده و پیاده راه نیز برای تعریف آن بکار برده می شود. این خیابان ها متکامل ترین شکل خیابان ها هستند که اولویت اصلی حرکت در آنها به صورت پیاده است. در دنیای امروز اکثر افراد تنها شب ها از فرصتی برای تفریح و گذراندن اوقات برخوردار هستند و این در حالی است که در اکثر شهرهای کشورمان فضاهای همگانی امنی برای فعالیت های تفریحی شبانه که افراد اوقات فراغت خود را در آن سپری کنند وجود ندارد و شهر بعد از غروب آفتاب یک دوره مرده و خالی از سر زندگی و شادابی شبانه را دارد. زمان های شب بعد از تاریکی زمان های گم شده و یا از دست رفته ای جهت فعالیت های شهری و ایجاد سرزندگی در شهر هستند، که با شناخت و توانایی ها و محدودیت های ایجاد زندگی شبانه روزی و همچنین در نظر گرفتن خواست عموم شهروندان می توان شهرهای با سرزندگی و فعالیت شبانه روزی بوجود آورد. اگر شب بازارها دارای فضاهای جذاب باشند و در آن ها تفریحات سالم ، غذاهای مطلوب و اقلام موردنیاز به گونه ای سازمان یافته و مطابق باارزش های جامعه ارایه گردد، باحضور فعال مردم امنیت، استحکام خانواده، رونق اقتصادی، گردشگری، شادابی و به تبع آن سرزندگی شبانه را شاهد خواهیم بود. دراین مقاله به بررسی عوامل مختلف در این زمینه به صورت مروری پرداخته ایم.

شب بازارها، سرزندگی، مدیریت، برنامه ریزی شهری، شهر تهران