نشانه های تخریج در نگارش نهج البلاغه

عالمان پیشینی شیعه، مجموعه ای از دلایل و قرائن را در اعتبارسنجی حدیث، موثر می دانستند. آنها پس از استخراج روایت، برای یافتن این قرائن، به تخریج حدیث، همت گماشته و آنگاه به اخراج آن اقدام می کردند. استخراج روایات و اخراج آنها در نهج البلاغه، امر روشنی است؛ اما آیا سید رضی به تخریج روایات هم اقدام نموده است؟ گرچه نویسنده، تخریج احادیث را در اثر خود نیاورده، ولی نشانه هایی دال بر این تلاش علمی در نهج البلاغه دیده می شود. پژوهش کنونی، با یافتن نشانه ها و بررسی آنها گامی برداشته تا نشان دهد که نویسنده نهج البلاغه احتمالا پیش از اخراج احادیث، به تخریج آنها اقدام نموده است. اگر چنین چیزی ثابت شود، اعتبار نهج البلاغه افزایش خواهد یافت. با توجه به نتایج این پژوهش و نشانه هایی که از تخریج سند، منبع، متن و محتوا، ارائه کرده، می توان به برخی از شبهه ها درباره کم همتی سید رضی نسبت به نگاشته اش پاسخ داد.

Keywords:

شریف رضی , اعتبارسنجی نهج البلاغه , گونه های تخریج , علوم و معارف حدیث