اسفندیار جهانگرد - دانشیار، گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
علی فریدزاد - دانشیار، گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
جمال کاکائی - پژوهشگر مرکز پژوهشهای توسعه و آینده نگری، تهران، ایران(نویسنده مسئول)
اکبر احمدی - استاد یار، عضو هیئت علمی پژوهشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

مقاله حاضر در پی پاسخ به این پرسش اساسی است که مهم ترین عامل تغییرات بهره وری انرژی در ایران طی دوره ۱۳۹۴ ۱۳۸۵ چیست؟ به همین منظور، بر مبنای سه جدول داده ستانده متقارن فعالیت در فعالیت به قیمت ثابت »سال ۱۳۸۵ مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی»، «سال ۱۳۹۰ مرکز آمار ایران» و «جدول بهنگام شده سال ۱۳۹۴ با روش RAS» درچارچوب روش شناسی مطالعه ژاکوب (۲۰۰۳)، تغییرات بهره وری انرژی به شش عامل«تغییرات ارزش افزوده»، «تغییرات مصرف انرژی»، «تغییرات عرضه داخلی»، «تغییرات ساختاری(تکنولوژی)»، «تغییرات مصرف (سهم) بخشی تقاضای نهایی» و «تغییرات ترکیب درون بخشی تقاضای نهایی» در سطح فعالیتهای «کشاورزی»، «صنعت»، «برق»، «حمل و نقل»، «سایر خدمات» تجزیه شده است. نتایج نشان می دهد تغییرات ارزش افزوده برای بخشهای یادشده، کاهش دهنده بهره وری انرژی است. به بیان دیگر، بهره وری انرژی از محل ارزش افزوده تاثیر منفی پذیرفته است. این در حالی است که اثر تغییرات میزان مصرف انرژی فقط در بخش های کشاورزی و برق کاهنده بوده است. همچنین، اثرات سایر عوامل مورد بررسی بر بهره وری انرژی طی دوره مورد بررسی تقریبا صفر بوده است.

بهره وری انرژی, تحلیل تجزیه ساختاری, هدفمندی یارانه ها, جدول داده ستانده