اتنوبوتانی شهری، مطالعه موردی شهر مشهد، ایران

اتنوبوتانی شهری روابط بین گیاهان و جوامع انسانی را در محیط های شهری بررسی کرده و بیانگر ارتباط بهم پیوسته بین گیاهان،- مردم و سلامتی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اتنوبوتانی شهری در بازار گیاهان دارویی (عطاری) شهر مشهد در سال ۱۳۹۶-۱۳۹۷ صورت گرفته است. در مجموع با ۵۰ فروشنده (عطار) مصاحبه انجام گرفت و اطلاعات مربوط به افراد مصاحبه شونده،پرفروشترین گیاهان دارویی و دلایل مراجعه به عطاری ها، جمع آوری و ثبت شد. نمونه های گیاهی جمع آوری و شناسایی شدند.نتایج نشان داد که محدوده سنی مصاحبه شوندگان بین ۲۲ تا ۶۳ سال و میانگین سابقه کار حدود هشت سال بوده و تنها ۱۰ درصداز فروشندگان دارای تحصیلات دانشگاهی مرتبط با گیاهان دارویی بودند. گل گاوزبان، آویشن، بهارنارنج و به لیمو پرفروش ترین گیاهاندارویی بودند. بیشترین علت مراجعه به عطاری ها برای بیماری های دستگاه گوارش، اعصاب و روان، غدد درون ریز و متابولیسم،تنفسی و سیستم گردش خون بوده و مهمترین گیاهان ارائه شده برای این بیماری ها به ترتیب کاسنی، گل گاوزبان، گندم، آویشن وبهارنارنج بودند. با اینکه مردم در شهر مشهد به امکانات پیشرفته پزشکی دسترسی دارند اما اکثریت، از داروهای گیاهی برای اهدافدرمانی و بهداشتی استفاده می کنند، که می تواند نشان دهنده رضایت مردم در استفاده از گیاهان دارویی باشد. بررسی علل استفادهاز گیاهان جهت درمان بیماری ها، به مراکز علوم پزشکی کمک می کند تا در مورد اپیدمیولوژی این بیماری ها و نحوه تشخیص ودرمان بررسی های بیشتری انجام دهند. بررسی و نظارت دقیق بر عطاری ها، استاندارد سازی و انجام مطالعات فارماکولوژی بر رویگیاهان پرمصرف، به بهبود سلامت و بهداشت در جامعه کمک می کند.

Keywords:

اتنوبوتانی , اتنوفارماکولوژی , خراسانرضوی , گیاهان دارویی , عطاری